Onkruid verwijderen: jouw gids

Wat is onkruid?

Onkruid is in principe een brede term. De term slaat op alle soorten planten die ongewenst opduiken in de tuin of tussen de tegels van het terras, de stoep en de oprit. Onder onkruid verstaat men enorm veel verschillende plantensoorten die er allemaal anders uitzien. Wat voor de ene tuinier onkruid is, is voor de andere juist een mooie plant die wél welkom is in de tuin.

• Er is geen objectieve of biologische definitie van onkruid. In tuinen spreekt men meestal van onkruid als een bepaalde plant andere planten en bloemen overwoekert of schade aanricht. Vaak willen tuiniers onkruid verwijderen om esthetische redenen. Soms verstoren invasieve soorten het lokale ecosysteem.
• Onkruid heeft ook wel wat voordelen. Ze leveren veel informatie over de omgeving, zoals bodemrijkdom, ze vervullen een belangrijke rol in het ecosysteem als voedsel voor dieren en ze zijn soms ook eetbaar voor de mens.
• Er zijn ruwweg 2 soorten onkruid: wortelonkruiden en zaadonkruiden. In de eerste categorie vallen planten die ondergrondse wortelstokken hebben, zoals de grote brandnetel en zevenblad. De wortels lopen uit in de grond. Zaadonkruiden produceren veel zaad waardoor ze zich razendsnel verspreiden. Het zijn vaak eenjarige planten, zoals de kleine brandnetel, vogelmuur en de distels.

Wat onkruid ons kan vertellen

Onkruiden vertellen je iets meer over de milieu-eigenschappen van je tuin. Ze geven je handige informatie over de staat van de bodem. Zo weet je door onkruid hoe vruchtbaar de bodem is, hoe de structuur in elkaar zit en wat het vochtgehalte van de grond is.

• Op een zure grond vind je onkruid terug zoals veldzuring, ganzerik, perzikkruid, havikskruid, knoopkruid en heermoes. Zulke planten houden van een zure pH-waarde.
• Is de grond droog en korstig? Dan zie je bijvoorbeeld herik, nachtschade, winde, kweek en kamille verschijnen in de tuin. Het vochtgehalte van de bodem is dan erg laag.
• Op akkers met cultuurgewassen, zoals graan en maïs, vind je weegbree, vogelmuur, boterbloempjes, paardenbloemen en brandnetels terug. Ze komen voor in stikstofrijke, humushoudende gronden die vaak in de halfschaduw staan.
• Op een zoute grond vind je vaak het herderstasje terug.

Onkruid groeit geregeld op bodems die uit balans zijn. Paardenbloemen houden van calciumarme gronden en klavers verkiezen grond zonder al te veel stikstof. Heermoes groeit dan weer op bodems met een tekort aan bepaalde essentiële mineralen.

Onkruid bestrijden: verschillende manieren

Er zijn verschillende manieren om onkruid te bestrijden en te verwijderen. Welke manier de beste is, hangt af van het type onkruid, de plaats waar je de plant aantreft en in hoeverre het onkruid zich verspreid heeft in je tuin of tussen je tegels. Het is daarom in de eerste plaats belangrijk om het type onkruid te leren herkennen zodat je gericht aan de slag kan met bestrijdingsmethodes.

• Onkruid verwijderen door te schoffelen of te wieden. Schoffels bestaan in verschillende maten. Je gebruikt ze om het onkruid op een natuurlijke manier om te spitten. Je snijdt de wortel van het plantje door waardoor het afsterft. Met wieden trek je de gehele wortel mee.
• Onkruid verwijderen met behulp van gereedschap. Bepaalde soorten gereedschap bieden een gemakkelijke, snelle en efficiënte oplossing om onkruid uit de tuin te verwijderen. Denk bijvoorbeeld aan onkruidbranders die het onkruid verhitten waardoor het in enkele seconden afsterft. Maar je kan ook opteren voor een (elektrische) onkruidborstel.
• Onkruid verwijderen met behulp van gerichte bestrijdingsmiddelen. In je Aveve-winkel vind je producten terug voor een gerichte onkruidbestrijding. Onder de onkruidbestrijdingsmiddelen vallen producten die klaar zijn voor gebruik, maar ook concentrarten die je eerst verdunt.
• Onkruid verwijderen door te verticuteren. Als je verticuteert, belucht je je gazon. Het woord betekent zoveel als ‘verticaal maaien’. Je maait je gazonbodem of grasmat met een speciale machine waarmee je onkruid, mos, dood gras en plantendelen verwijdert.
• Onkruid verwijderen met natuurlijke bodembedekkers en bodembedekking. Bedek het onkruid met grasmaaisel, compost of met cacaodoppen of kies voor bodembedekkende planten, zoals kattenkruid, goudaarbei, klimop, ooievaarsbek, maagdenpalm en dwergmispel.
• Onkruid verwijderen met huis-, tuin- en keukenmiddeltjes, zoals kokend water. Gebruik geen zaken zoals azijn en zout, want dit is slecht voor de zuurtegraad van de bodem.

Hoe kun je onkruid weghouden?

Als je je tuin hebt behandeld tegen onkruid, wil je natuurlijk ook dat het zolang mogelijk wegblijft – en het liefst voor altijd. Met een paar handige tips om onkruid te verwijderen en weg te houden, geniet jij het hele jaar door van een tuintje dat gezien mag worden. Nog een voordeel aan de tips? Ook ongedierte, zoals ratten, muizen en insecten , blijven er op een afstandje door!

• Onderhoud je tuin door regelmatig te controleren of er nieuw onkruid opduikt. Verwijder het onkruid regelmatig met de schoffel en met de hand.
• Bedek de grond tussen je planten preventief met een natuurlijke bodembedekker of natuurlijke bodembedekking, zoals boomschors, cacaodoppen of plantjes.
• Wortelonkruid haal je altijd met wortel en al uit de grond zodat de plant zich niet stiekem opnieuw kan vermeerderen. Kamp je met hardnekkige soorten, zoals zevenblad en de Japanse duizendknoop? Schakel dan de hulp in van een professional.
• Hou je tuin overzichtelijk zodat je het allemaal op orde kan houden. Soms zie je letterlijk door de bomen het bos niet meer en wordt het lastig om een ware onkruidplaag op tijd aan te pakken.
• Gebruik een worteldoek of gronddoek zodat onkruid geen vrij spel meer krijgt. Het doek is poreus waardoor voedingsstoffen en water nog steeds in de grond kunnen doordringen.