Kippen verzorgen: leeftijd & noden
Het is belangrijk om je kippen te verzorgen zodat ze een lang en gezond leven beschoren zijn. Hoe pak je dat juist aan? En speelt de leeftijd van de kip een rol in de verzorging? Ontdek het antwoord op al jouw prangende kippenvragen!
Jouw tuinvrienden voelen zich kiplekker met de juiste producten!
Klik door naar volgend onderdeel van dit artikel:
Hoe oud worden kippen?
Hoe oud kippen worden, verschilt van kippenras tot kippenras. Naast de gemiddelde leeftijd per ras, is het natuurlijk ook belangrijk om je kippen te verzorgen zodat ze gezond en fit blijven. De gemiddelde gezonde kip wordt tussen de 5 à 10 jaar oud. Kleinere rassen worden in het algemeen ouder dan grotere rassen. De klassieke legkip bereikt een gemiddelde leeftijd van 3 à 5 jaar.
- Geef je kippen evenwichtige voeding die de gezonde lichaamsfunctie bevordert. De hoofdmaaltijd bestaat altijd uit kippenvoeding die je aanvult met voedingssupplementen, zoals kippengrit of oesterschelpen.
- Zorg ervoor dat je kippen genoeg ruimte hebben om te scharrelen. Voor de buitenruimte van kippen van gemiddelde grootte reken je zo’n 1 à 1,5 m2 per kip, voor het nachthok volstaat 0,5 m2 per kip.
- Hou het hok schoon door het wekelijks te poetsen. Tweejaarlijks ontsmet je het kippenhok met geschikte schoonmaakmiddelen die veilig zijn voor je dieren.
- Leer het gedrag van je kippen te begrijpen zodat je meteen ziet wanneer je dieren zich niet lekker voelen. Neem contact op met de veearts en informeer jezelf over de verschillende vaccinaties voor kippen die extra bescherming bieden.
Boost de gezondheid van je kippen met voedingssupplementen
Hoe verloopt de ontwikkeling van kuiken tot kip?
De ontwikkeling van kuiken tot kip begint al in het ei. Het broedproces van een kip duurt gemiddeld 3 weken of 21 dagen waarin het embryo volop groeit. Op de laatste dag pikt het kuikentje de schaal open. Je hebt dan nog even geduld nodig, want het kuiken moet wennen aan de wereld buiten het ei. Het duurt ongeveer 8 tot 18 uur voordat het kuiken zich volledig bevrijd heeft.
Kuikens lopen, eten en piepen al meteen nadat ze uit het ei kruipen. De eerste weken blijven de kuikentjes wel onder moeders vleugels. De moederkloek beschermt haar kleintjes en houdt ze lekker warm. Sommige kuikentjes gaan al voorzichtig zelfstandig op pad zonder moeder. Als de moederkloek vindt dat haar kroost daar nog niet klaar voor is, roept ze hen terug met een klokkend geluid.
Hoe verloopt de ontwikkeling van kuiken tot kip in een verder stadium?
- Na enkele dagen ruilt het kuikentje z’n dons in voor een licht verenkleedje. Het verenkleed ontwikkelt zich volledig na een paar weken. Het exacte aantal weken verschilt van kip tot kip.
- Het kuiken gedraagt zich na 16 weken volledig zelfstandig en mengt zich in de hiërarchie (de pikorde) van de groep (de toom).
- Kuikens zijn volwassen als ze eieren beginnen leggen. Ze leggen hun eerste eitje gemiddeld op een leeftijd van 6 maanden.
Hoe verzorg je kuikens?
Kuikentjes zijn kwetsbare diertjes. De beestjes moeten de eerste maanden wennen aan alle nieuwe indrukken en ze leren hoe ze zich moeten gedragen. Hun imuunsysteem staat ook nog niet volledig op scherp waardoor ze vatbaar zijn voor verschillende ziektes. Daarbovenop hebben ze wat extra bescherming nodig tegen hun oudere soortgenoten en tegen roofdieren.
- Zijn de kuikentjes klaar om geboren te worden? Bevrijd de kuikens dan niet zelf uit de schaal. Het kuikentje moet nog even acclimatiseren. Als je merkt dat je kuikentje er langer dan 1 dag over doet om zichzelf te bevrijden, is het wel aangeraden om de schaal zachtjes zelf te breken. Het is mogelijk dat het kuiken geen energie heeft of dat de schaal te dik is.
- Warmte speelt een cruciale rol tijdens de eerste weken van het kuiken. De kleintjes verwarmen zich onder moeders vleugels. Als je kuikentjes met de hand grootbrengt, is het aangeraden om een surrogaatmoeder in te schakelen of een warmteplaat voor kuikens aan te schaffen.
- Voed je de kuikens zelf op? Tijdens hun eerste week hebben kuikens nood aan een temperatuur tussen de 30 en 35 °C. Per week neemt de nood aan warmte af met 5 °C. Vanaf de 4e levensweek volstaat een temperatuur van 18 °C.
- Geef je kuikens speciale kippenvoeding voor een vlotte start en gezonde groei.
- Maak voor de eerste 3-4 weken een apart plekje voor moeder en kroost. Span een stukje ren af in het kippenhok zodat de toom wel alvast went aan de nieuwe bewoners. In het aparte plekje kan moederkloek tot rust komen en volop voor haar kuikens zorgen zonder dat ze hen hoeft te verdedigen.
Ook voor kuikens zijn de basisprincipes van een goede verzorging belangrijk:
- Gezonde voeding en vers drinkwater
- Voldoende bewegingsruimte
- Een schoon kippenhok
- De juiste medische zorgen
Ontdek hoe jij jouw kippen kunt verzorgen in de gids over kuikens en moederkloeken. Je vindt er alle adviezen, tips en tricks in terug voor de beste zorgen voor je gevederde vrienden.
Hoe verzorg je kippen per levensfase?
Naast kuikentjes moet je ook oudere en broedende kippen extra verzorgen. Ze zijn net als kuikentjes wat vatbaarder voor ziektes en hebben nood aan wat meer ondersteuning. Ook kippen die in de rui zijn, leg je extra in de watten. Hoe kun je jouw kippen verzorgen in hun verschillende levensfases?
Tips om oudere kippen te verzorgen:
- Goede voeding verschilt per levensfase. Een oudere kip legt op termijn geen eieren meer waardoor je ze geen legmeel of -korrels meer hoeft te geven. Ga wel voor een gezonde mengeling van granen, zaden, grit en dierlijke eiwitten om hun conditie te boosten.
- Geef je kippen voedingssupplementen voor een goede immuniteit en voor een gezond verenkleed.
- Verlaag de zitstokken in het nachthok en in de kippenren zodat je oudere dieren er gemakkelijker op klimmen. Ga voor zitstokken die je op 30 cm boven de grond plaatst en installeer eventueel trapjes die minder steil zijn.
- Controleer het kippenhok op gaten in de buitenren en kijk of er geen kieren of spleten in het nachthok aanwezig zijn. Oudere kippen hebben namelijk meer moeite om zich te verdedigen tegen roofdieren en ongedierte.
- Laat je oudere kippen jaarlijks preventief nakijken door de veearts. Die controleert of je kippen geen last hebben van onderliggende ziektes en kijkt of de nagels niet te lang zijn. De nagels van oudere kippen slijten trager af, omdat ze niet meer zo vaak scharrelen als vroeger.
Jaarlijks wisselen kippen hun oude verenkleed in voor een nieuw exemplaar. Ze zijn dan in de rui en hebben nood aan wat extra energie en voedingsstoffen. De extra voedingsstoffen zorgen ervoor dat het verenkleed gezond is en mooi glanst. Tips om kippen in de rui te verzorgen:
- Kippen zijn 1 keer per jaar in de grote rui – in de nazomer of herfstperiode. Ze wisselen dan hun volledige verenpak in voor nieuwe pluimen. Je kippen leggen tijdens de rui even geen eieren meer. Maak je in die periode dus geen zorgen over de eierproductie van je kippen.
- Je kippen hebben veel energie nodig om hun nieuwe veren te maken. Veren bestaan voor een groot deel uit eiwitten waardoor je jouw kippen eiwitrijke voeding mag geven tijdens de rui. Dit betekent niet dat je jouw kippen méér voeding moet geven: gemiddeld volstaat 100 gram per kip per dag.
- Stap tijdelijk over op groeimeel voor kuikens. Hierin zitten meer eiwitten dan in legmeel. In legmeel zit vooral calcium dat je kippen op dat moment niet per se nodig hebben.
- Om een nieuw verenpak te maken, hebben je kippen nood aan wat extra vitaminen, zoals vitamine A, B2, koper en zink. Vul dit aan met voedingssupplementen.
- De huid van je kippen is erg gevoelig tijdens de ruiperiode. Heb je knuffelkippen in de tuin? Til ze tijdens de ruiperiode dan even niet op.
Verwacht je binnenkort kuikentjes in het kippenhok en zit je dus met een broedende kip in de toom? Dan heeft jouw moederkloek-in-spe ook nood aan wat extra verzorging. Bij broedende kippen is het vooral belangrijk dat je controleert of ze nog genoeg eten. Geef je kip wat extra krachtvoeding en een lekkere snack om een energietekort op te vangen.
Ontdek alle adviezen om broedende kippen te verzorgen in de kuikengids.
Een greep uit onze verschillende soorten voeding en aanvullende snacks voor kippen
Hoe begrijp je het gedrag van kippen?
Gezonde kippen scharrelen er een hele dag op los en gaan ‘s avonds netjes met de hele toom op stok. Soms merk je dat er iets mis is met je gevederde vrienden. Hoe herken je dat gedrag, wat betekent het en wanneer contacteer je best een veearts voor een medische controle?
Hoe gedragen kippen zich als er iets mis is of wat doen ze in bepaalde levensfases?
- Je kippen verlaten het legnest niet meer.
- Je kippen scharrelen niet meer.
- Je kippen eten niet meer.
- Je kippen leggen geen eieren meer.
- Je kippen maken veel lawaai en kakelen luid.
- Je kippen komen niet uit het nachthok.
- Je kippen pikken zichzelf of andere kippen in de toom.
- Je kippen zijn lusteloos, hebben diarree of andere ziekteverschijnselen.
Wat zijn logische verklaringen voor bepaald gedrag bij kippen?
- Je kippen zijn ziek.
- Je kippen vervelen zich.
- Je kippen hebben stress.
- Er zijn roofdieren in de buurt.
- Je kippen zijn in de rui.
- Je kippen zijn (ongewenst) broeds.
- Je kippen worden een dagje ouder.
- Je kippen krijgen niet de juiste voeding.
Waarom gedragen je kippen zich op die manier? Je vindt de uitgebreide antwoorden op al je vragen terug in de gids over kippentaal en kippengedrag.
Welke voeding hebben kippen nodig?
Goede voeding is belangrijk voor je kippen. Je houdt ze zo fit en gezond. Je gevederde vrienden zijn echte omnivoren die zowel plantaardig als dierlijk voedsel eten. Ze hebben het allebei nodig om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Het dieet van je kippen bestaat uit:
- groenvoeding
- zaden
- granen
- wormen
- insecten
Geef je kippen liefst samengestelde voeding, dan weet je zeker dat ze alles binnenkrijgen wat ze nodig hebben. Er zijn verschillende soorten op de markt. Legkorrels en legmeel zijn een complete maaltijd voor je kippen, maar er zijn ook graanmixen zonder legvoeding beschikbaar. Dit is goed voor oudere kippen en kippen die last hebben van legnood .
Gemiddeld eten kippen zo’n 100 gram voer per dag, maar dat hangt af van het ras, de leeftijd, de grootte en hun gewicht. Kippen weten exact wanneer ze genoeg hebben waardoor er soms wat voer blijft liggen in het hok.
Je stemt de voeding van je kippen af op hun levensfase. Kuikentjes hebben nood aan andere voeding dan volwassen kippen, maar de oudere kip eet ook anders dan haar jongere soortgenoten. Kippen in de rui en broedende kippen verbruiken wat meer energie. Zij kunnen dus wel wat meer eiwitten gebruiken. Ga voor eiwitrijke voeding en behoud de porties die je normaal geeft.
Je weet vast wel dat kippen handige compostverwerkers zijn, maar lang niet al het eten is even goed voor hen. Sommige voedingswaren en planten zijn zelfs ronduit giftig voor je tuinvrienden. Ontdek wat je kippen wel mogen eten én nog eens lekker vinden ook.
Welke vaccins en check-ups hebben kippen nodig?
Vaccinaties voor kippen zijn niet verplicht als je hen niet meeneemt naar het buitenland of naar de pluimveetentoonstelling. Toch hebben vaccins hun voordelen. Ze beschermen je kippen tegen bepaalde ziektes waar vaak geen specifieke behandeling voor is. Volg het vaccinatieschema en vraag advies aan de veearts als je je kippen wil laten vaccineren.
Welke vaccinaties zijn warm aanbevolen voor kippen?
- Vaccin tegen pokken
- Vaccin tegen infectieuze bronchitis
- Vaccin tegen de pseudovogelpest (ziekte van Newcastle)
Naast vaccineren is het soms ook belangrijk om je kippen te ontwormen. Je hoeft dit niet preventief te doen, maar het kan geen kwaad om jaarlijks een mestonderzoek in te plannen bij de dierenarts. Die vertelt jou om welke wormen het gaat en stelt een gepaste behandeling voor.
Boost de gezondheid van je kippen met voedingssupplementen voor een gezonde en evenwichtige darmflora. Aveve Volacox geeft je kippen het nodige duwtje in de rug tijdens een behandeling en zorgen ervoor dat de kans op (her)besmetting kleiner wordt.
Welke ziektes kan een kip hebben?
Net als mensen worden kippen ook weleens ziek. Ze worden getroffen door virussen of bacteriën, maar ze krijgen ook geregeld last van vervelende parasieten. Welke ziektes en parasieten kan een kip hebben?
- Infectieuze bronchitis
- Vogelgriep of vogelpest
- Pseudovogelpest
- Pokken en difterie
- Ziekte van Marek
- Coccidiose
- Bloedluizen of rode bloedmijt
- Luizen, vlooien en mijten
- Wormen
Hou een oogje open voor verschillende ziektesymptomen bij je kippen. Gedragen je kippen zich lusteloos, hebben ze waterige diarree, zwellingen of hijgen en kuchen ze? Dan is de kans erg groot dat ze ziek zijn. De symptomen zijn alleszins altijd een goede reden om de hulp van een veearts in te schakelen.
