Alles over eieren: bewaren, eten versieren & meer
Eieren zijn een heerlijke lekkernij die je in vele gerechten verwerkt, maar ze zijn ook erg smakelijk op zichzelf. Hoelang bewaar je ze zodat ze vers blijven en hoe weet je nu of je je binnenkort kan verwachten aan het gepiep van kuikentjes in de tuin? Ontdek hier alles over eieren!
Zin in een lekkern-eitje?
In dit artikel ontdek je ...
Hoe weet je of kippeneieren bevrucht zijn?
Als je wil weten of de eieren van je kip bevrucht zijn, haal je een goede zaklamp uit de kast. Om leven in het ei te spotten, hou je de felle lamp tegen het ei zodat je door de eischaal heen kijkt. Zie je een klein zwart vlekje of ziet het ei er vanbinnen erg donker uit? Dan is de kans groot dat er een kuiken in het ei groeit. Bij onbevruchte eieren zie je niets door de eischaal.
Het duurt ongeveer 5 dagen voor er iets te zien is in het ei.
Het valt weleens voor dat je een beetje bloed in een ei terugvindt als je het openbreekt. Dit betekent niet meteen dat het ei bevrucht is. De zogenaamde ‘blood spots’ in eieren zijn meestal het resultaat van een kleine bloeding in de eierstok of eileider van de hen. Het ei is perfect eetbaar, maar het is natuurlijk wel appetijtelijk om het bloed eerst te verwijderen met een lepeltje.
Hoe bewaar je eieren het beste?
Je bewaart eieren het beste in de koelkast. Ze blijven zo langer vers, omdat een koude temperatuur ervoor zorgt dat de eieren niet uitdrogen en dat bacteriën geen kans krijgen om te groeien in het ei. Bewaar de eieren in de koelkast in hun originele verpakking.
Waarom liggen eieren in de winkel dan niet in de koelkast? Als men eieren vervoert en opslaat, is een constante temperatuur erg belangrijk voor de beste kwaliteit. Door te veel temperatuurschommelingen ontstaat er condens op de eierschalen. Bacteriën dringen op die manier de poreuze schaal binnen.
Eet je graag eitjes uit eigen hok? Of toch liever een eitje uit de winkel? Hou dan rekening met enkele zaken als je ze veilig wil bewaren en eten.
- Verzamel minstens 1 keer per dag alle eieren uit het kippenhok zodat ongedierte geen kans heeft om van de eieren te smullen en je kippen de eieren niet kapot pikken.
- In de zomer controleer je de legkastjes wat vaker, omdat de eierproductie dan op volle toeren draait en de eieren sneller bederven door het warme weer. Probeer minstens 2 keer per dag de eieren weg te halen.
- Controleer de eieren nadat je ze uit het hok gehaald hebt. Zijn de eieren nog heel, zonder scheurtjes? Zijn ze mooi ovaal?
- Was eieren altijd met warm water tussen de 30 °C en 50 °C. Door koud water trekt de inhoud van het ei samen en dat trekt de bacteriën vacuum. Bij warm water zet de inhoud uit en drukt het de bacteriën weer naar buiten langs de schaal.
Eieren zijn ongeveer 4 weken houdbaar na legdatum, dit is wettelijk vastgelegd op 28 dagen. Eieren verliezen hun versheid sneller op kamertemperatuur dan in de koelkast. Als je ze buiten de koelkast bewaart, zijn eieren zo’n 3 weken houdbaar.
- Een ongepeld gekookt ei kun je 4 tot 7 dagen waren in de koelkast.
- Gepelde gekookte eieren bewaar je in een schaaltje met water. Je kan ze maximaal 1 week bewaren in de koelkast.
- Een omelet of roerei bewaar je niet langer dan 2 dagen in de koelkast.
- Gevulde eieren bewaar je niet langer dan 2 tot 3 dagen in de koelkast. Leg ze op een velletje keukenpapier in een schaal die je goed afsluit.
Wanneer zijn eieren dan bedorven? Er zijn een aantal manieren waarop je gemakkelijk controleert of jouw eitjes nog vers zijn. Hoe ouder het ei is, hoe groter de luchtkamer tussen het binnenste en het buitenste vlies wordt.
- Doe een ei in een schaaltje met water en zout. Een vers ei zakt meteen naar beneden terwijl een oud ei naar boven drijft. Een bedorven ei blijft volledig drijven.
- Schud het ei heen en weer bij je oor. Een vers ei maakt geen geluid, maar bij een oud ei hoor je de inhoud klotsen tegen de schaal.
Wat betekent de kleur van je eieren?
Eieren zijn soms wit en soms zijn ze bruin van kleur. Dit heeft alles te maken met het ras van de kip. Het is namelijk genetisch bepaald welke kleur ei jouw hen legt. Voor raszuivere kippen geldt dat hennen met witte oorlellen witte eieren leggen en hennen met rode oorlellen voor bruine eieren zorgen.
Hoewel de kleur soms verschilt, betekent het niet dat het om verschillende soorten eieren gaat. De smaak van de eieren is namelijk gewoon hetzelfde. Het ene ei is ook niet gezonder dan het andere, of het nu gaat om een biologisch ei of scharreleieren.
Hoe zien afwijkende eieren eruit?
Soms legt een kip afwijkende eieren. Iedere hen legt weleens een eitje dat minder goed gelukt is, maar als het regelmatig gebeurt, ga je op zoek naar de achterliggende reden. Het is namelijk mogelijk dat je kip te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt, stress heeft of ziek is.
Afwijkende eieren nemen verschillende vormen aan. Ga naar de dierenarts als je denkt dat je kippen ziek zijn. Wat zijn de meest voorkomende afwijkende eieren bij kippen?
Anomalie | Causes |
|---|---|
Eischaal is week of ontbreekt (een windei) | • Tekort aan calcium • Stoornis kalkklieren • Egg drop syndrome (EDS), een virale infectie bij pluimvee • Infectieuze bronchitis (IB), een virale infectie, behorend tot de coronavirussen, bij pluimvee • Vogelgriep (AI), een virale infectie bij pluimvee • De kip heeft stress • Niet veilig om te eten |
Bloedstipjes in het eitwit of eigeel | • De bloedvaatjes in de eileiders of eierstokken zijn beschadigd • Veilig om te eten |
Geribbelde, verfrommelde eischaal | • Infectieuze bronchitis (IB), een virale infectie, behorend tot de coronavirussen, bij pluimvee • Niet veilig om te eten |
Ei met een lichtere kring op de schaal | • Vogelgriep (AI), een virale infectie bij pluimvee • Infectieuze bronchitis (IB), een virale infectie, behorend tot de coronavirussen, bij pluimvee • De kip heeft stress • Niet veilig om te eten |
Ontkleurde eischaal of eieren met witte spikkels en een witte waas | • Parasieten, zoals rondwormen en haarwormen • Vogelgriep (AI), een virale infectie bij pluimvee • De kip heeft stress • Niet veilig om te eten |
Dubbele dooiers | • Toevallig • De kip heeft stress • Veilig om te eten |
Een vreemde vorm, kleur en consistentie (eiconcrement) | • Ontsteking van de eileiders • Het ei heeft te lang in de eileiders gezeten • Niet veilig om te eten |
Blauwe tot groenige eieren | • Eieren van de araucana-kip hebben een blauwe tot groenachtige kleur, maar er zijn nog andere kippen die groene, blauwe of turquioise eieren leggen. Zij worden de ‘groenleggers’ genoemd. |
Geef je gevederde vrienden een gezonde boost met de juiste krachtvoeding voor sterke schalen:
Wat doe je met bevruchte eieren en kuikens?
De moederkip neemt de bevruchte eieren letterlijk en figuurlijk onder haar vleugels. Een broedse kip sluit zich af van haar omgeving en zit gemiddeld zo’n 3 weken op haar eitjes. Wat doe je om de moeder in spe een handje te helpen?
- Voorzie extra hooi en stro in het kippenhok zodat de moeder haar nest kan maken. Het is prima mogelijk om hooi en stro voor knaagdieren te gebruiken, omdat dit warm en zacht is.
- Zet voldoende nestkastjes in het kippenhok, bij voorkeur apart van het nachthok. Zo heeft moeder kip voldoende rust om haar eieren uit te broeden.
- Leg een lichtvochtige graszode of handdoek onder het nestmateriaal zodat de eieren niet uitdrogen. Maak de eieren regelmatig nat met een platenspuit.
- Zet het eten en drinken verder van het nest zodat de moederkip het legkastje regelmatig verlaat en even de benen strekt.
- Vul de basisvoeding van je broedende hen aan met extra legvoer. Zo geef je haar de extra energie die ze nodig heeft voor haar broedwerk.
Kuikens die net uit het ei kruipen, hebben veel zorg en aandacht nodig. Ze zijn vatbaar voor ziektes en hebben hun lichaamstemperatuur nog niet onder controle. Voorts zijn ze nog niet in staat om zichzelf te verdedigen. Maak dus de eerste weken een aparte ruimte in de ren voor de moederkip en haar kuikens zodat ze haar kroost in alle rust kan opvoeden.
Hoe kun je eieren klaarmaken?
Eieren zijn een goede voedingsbron, omdat ze zijn rijk aan eiwitten, onverzadigde vetten en vitaminen. Als je ze met mate eet – niet meer dan 6 eieren per week – zijn ze zelfs een prima vervanger voor vlees in allerlei verschillende gerechten. Je verwerkt ze moeiteloos in je keuken als je de verschillende basisrecepten in de vingers hebt.
- Hardgekookte eieren
- Zachtgekookte eieren
- Gevulde eieren
- Gepocheerd ei
- Spiegelei
- Omelet
- Roerei
Er zijn verschillende soorten eieren in de winkel, gaande van biologische eieren tot scharreleieren. Je vindt 4 soorten terug die allemaal voorzien zijn van een specifieke code zodat je weet om welke eieren het gaat. Eerst komt het cijfer van de categorie, daarna het land van herkomst (BE voor België) en vervolgens het 4-cijferige registratienummer van de producent.
- Bio-eieren (code: 0BE001)
- Vrije uitloop (code: 1BE001)
- Scharreleieren (code: 2BE001)
- Verrijkte kooien (code: 3BE001)
Hoe kun je eieren versieren?
Is het weer bijna Pasen of heb je gewoon zin in een leuke activiteit met de kinderen? Dan is het misschien weleens leuk om samen eieren te versieren. Hoe begin je eraan?
- Blaas je eieren eerst uit alvorens je ze versiert. Zo blijven ze houdbaar en hang je ze gemakkelijker op in een paasboom.
- Kies een thema om je eieren te versieren. Wil je een mooie boerderij maken met je eieren? Gebruik dan watjes, verf en ander knutselmateriaal om er grappige dieren van te maken.
- Maak 2 gaatjes in de eierschaal en stop er een draadje door als je ze wil ophangen in de paasboom of paastakken. Je kan ook een groter gaatje maken en daarin een luciferstokje doen dat vasthangt aan een draadje.
- Wist je dat je jouw paaseieren ook gemakkelijk kleurt met natuurlijke materialen? Met koffie, uien, kurkuma, spinazie, bieten en nog andere voedingsmiddelen maak je in een mum van tijd natuurlijke verfkleuren om je eieren te decoreren.
Wat als je kip geen eieren legt?
Gemiddeld legt een legkip, zoals de leghorn, zo’n 5 eieren per week in de warmere maanden. Een hen is in het algemeen 20 weken oud als ze haar eerste eitje legt. Soms raken kippen van de leg, omdat ze ziek zijn, het wat kouder is buiten, ze stress hebben of met pensioen zijn. Maar er zijn nog redenen waarom kippen geen eieren meer leggen.
Wat doe je als je kip geen eieren meer legt?
- Geef de juiste voeding met voldoende calcium. Ga voor evenwichtige kippenvoeding met legmeel of legkorrels en kippengrit met oesterschelpen. Doe de kippengritmix in een apart potje dat je het hele jaar door ter beschikking stelt in de ren. Meng de kippenvoedingmix eventueel met het legmeel of de legkorrels – beide zijn volwaardige voedingsbronnen voor kippen.
- Zorg voor rust rond het kippenhok zodat je hennen zo min mogelijk stress ervaren.
- Zorg voor een goede hygiëne van het kippenhok.
- Ververs dagelijks het drinkwater van je kippen.
- Schakel een dierenarts in als je vermoedt dat er wat aan de hand is met je kippen.
Sommige kippen hebben last van legnood. Er blijft dan een ei steken in de eileiders of in de eierstokken. Met de juiste voeding en voedingsupplementen voorkom je de kans op een pijnlijke aandoening zoals legnood.
Onze medewerkers staan steeds voor jou klaar in de winkel met gericht advies. Je vindt er alles wat je nodig hebt voor je dieren, de tuin en om heerlijke lekkernijen op tafel te toveren.
