Wat eten konijnen?
Als nieuw konijnenbaasje vraag je je natuurlijk af wat konijnen eten. Hoeveel hooi mag je je huisdieren geven en welke groenten eten ze het liefst? We vertellen je alles wat je wil weten om je konijnen eten te geven, gaande van de geschikte voedingsmiddelen in de juiste hoeveelheden tot voedingswaren die konijnen niet mogen eten.
Wat mogen konijnen eten?
Konijnen zijn echte planteneters, ook wel herbivoren genoemd. Het opvallendste aan de beestjes is hun lange blinde darm die erg geschikt is om hun vezelrijke dieet te verteren. Konijnen mogen verschillende voedingswaren eten, maar telkens in de juiste porties. Zo mag je je huisdier onbeperkt hooi geven, maar geef je enkel groenvoer, fruit en konijnensnoepjes in beperkte mate.
Wat mogen konijnen eten en hoeveel?
- Hooi (80% van hun dieet): konijnen mogen onbeperkt hooi eten. Hooi voorziet in de natuurlijke vezels die nodig zijn voor een gezonde spijsvertering en helpt ook de tanden te slijten.
- Groenten en kruiden (10-15% van hun dieet): geef je konijnen beperkte hoeveelheden groenvoer en kruiden, zoals paardenbloembladeren, peterselie en basilicum. Introduceer de verschillende soorten geleidelijk aan om de spijsvertering gezond te houden.
- Kwalitatief droogvoer (5% en 20 gram/kg): Biks of pellets, een soort geperst voer speciaal voor konijnen, zijn een goede aanvulling op het dieet. Geef je konijnen niet meer dan 20 gram kwalitatief droogvoer per kilogram lichaamsgewicht. Zo hou je je diertjes op gewicht.
- Een paar snoepjes en een beetje fruit: Als traktatie kan je je konijnen af en toe een paar snoepjes geven, zoals gedroogde appelschijfjes of wortelsnacks. Het is belangrijk om voorzichtig te zijn met fruit, omdat het veel suiker bevat. Geef fruit enkel in kleine stukjes en beperk het tot 1 à 2 keer per week.
Twijfel je over de juiste voeding voor je konijn? Het is altijd verstandig om advies in te winnen bij een dierenarts of specialist over de juiste voeding en portiegroottes voor jouw konijn.
Onbeperkt hooi
Hooi is niets meer of minder dan gedroogd gras, maar het is wel een onmisbaar onderdeel van het dieet van konijnen. Je huisdiertjes moeten onbeperkte toegang hebben tot vers en kwalitatief hooi. Het voorziet namelijk in de vezels die essentieel zijn voor een gezonde spijsvertering en het helpt de tanden, die voortdurend groeien, afslijten.
- Het hooi moet altijd van goede kwaliteit zijn: vers, stofvrij en zonder schadelijke stoffen zoals schimmels en bestrijdingsmiddelen.
- Timothee-, kruiden- en weidehooi zijn goede opties om je konijnen te voederen.
- Het is belangrijk om het hooi regelmatig te controleren en te vervangen, vooral als het vuil of vochtig is geworden. Geef elke dag nieuw hooi bij zodat je konijnen zeker genoeg hebben: minstens evenveel als je huisdier groot is.
Mag een konijn dan ook gras eten? Hoewel gras een natuurlijke voedselbron is voor konijnen, moet je het steeds geleidelijk aan introduceren zodat de spijsvertering van je huisdieren optimaal blijft werken. Geef enkel geplukt gras dat afkomstig is van plekken waar geen wilde konijnen zitten. Zo vermijd je ziekte-overdracht. Geef geen gemaaid gras, want de kwaliteit daarvan gaat snel achteruit.
Hou er rekening mee dat gras enkel een aanvulling kan zijn op een hoofzakelijk hooigebaseerd dieet.
Beperkt groenvoer en kruiden
Laat je konijnen genieten van een gevarieerd aanbod aan groenten en kruiden als onderdeel van hun dieet. Het is belangrijk om te weten welke soorten groenten en kruiden veilig zijn voor konijnen en in welke hoeveelheden je ze mag geven. Groenten en kruiden maken namelijk slechts 10 à 15% uit van de totale dagelijkse voedselinname van je huisdiertjes.
Elk konijn is anders en sommige zijn mogelijk gevoeliger voor bepaalde groenten of kruiden. Het is daarom verstandig om nieuwe voedingsmiddelen geleidelijk te introduceren en de reactie van je konijn in de gaten te houden.
Welke groenten en kruiden mogen konijnen eten?
- peterselie
- basilicum
- paardenbloembladeren
- selderij (stelen en bladeren)
- spinazie (met mate vanwege het oxalaatgehalte)
- broccoli (bladeren en stelen)
- bloemkool (bladeren en stelen)
- worteltoppen (met mate vanwege het suikergehalte)
- radijsgroen
- rucola
- snijbiet (bladeren en stelen)
- andijvie
- witlof (bladeren)
- paprika (alle kleuren)
- komkommer (zonder de zaden)
- courgette
- venkel (bladeren en stelen)
- boerenkool (met mate vanwege het oxalaatgehalte)
- paksoi
- artisjokbladeren
- peterselie
- basilicum
- munt (in kleine hoeveelheden)
- koriander
- dille
- oregano
- tijm
- rozemarijn
- salie
- kamille (gedroogd, als een kruidenthee)
20 gram biks per kg lichaamsgewicht
Biks, ook wel bekend als droogvoer of pellets, is een aanvulling op het dieet van konijnen – en dus geen hoofdvoeding, in tegenstelling tot wat velen denken! Het biedt een geconcentreerde bron van voedingsstoffen en kan helpen om bepaalde voedingstekorten aan te vullen. Het is belangrijk om biks met mate te geven zodat je konijnen gezond en wel blijven.
Een algemene richtlijn is ongeveer 20 gram droogvoer per kilogram lichaamsgewicht. Concreet betekent het dat een konijn van bijvoorbeeld 2 kilogram ongeveer 40 gram biks per dag mag krijgen. Het is belangrijk om de instructies op de verpakking van het specifieke merk biks te volgen, aangezien de voedingsbehoeften kunnen variëren.
- Zorg ervoor dat het biks van goede kwaliteit is en specifiek bedoeld is voor konijnen, omdat andere soorten voer mogelijk niet de juiste voedingswaarde bieden die je konijn nodig heeft.
- Door de juiste verhouding te vinden tussen hooi (80%), groenten en kruiden (10-15%) en biks (5%), kun je ervoor zorgen dat je konijn een uitgebalanceerd en gezond dieet krijgt. Met te veel droogvoer eet je konijn geen hooi meer waardoor essentiële voedingsstoffen ontbreken.
- Je kan je konijnen ook prima muesli voeren. Sommige konijnen worden wel wat kieskeurig als ze enkel muesli krijgen. Ze pikken er de lekkerste dingen uit en eten de rest niet op.
Het is altijd raadzaam om advies in te winnen bij een dierenarts over de juiste hoeveelheid biks voor je konijn, omdat de voedingsbehoeften kunnen variëren afhankelijk van factoren zoals leeftijd, grootte, activiteitenniveau en eventuele gezondheidsproblemen van je konijn.
Een paar snoepjes, snacks en stukjes fruit
Konijnen mogen af en toe konijnensnoepjes, snacks en stukjes fruit eten. Snoepjes, snacks en fruit zijn geen essentieel onderdeel van het dieet van een konijn. Beschouw ze dus steeds als traktatie en niet als dagelijkse voeding. Houd rekening met de algemene regel om de traktaties in kleine hoeveelheden aan te bieden, ongeveer 1 tot 2 keer per week.
- Konijnensnoepjes zijn speciaal ontworpen om te voldoen aan de voedingsbehoeften van konijnen en zijn vaak rijk aan vezels. Het is belangrijk om snoepjes te kiezen die specifiek zijn gemaakt voor konijnen en die geen toegevoegde suikers, kunstmatige kleurstoffen of conserveringsmiddelen bevatten.
- Fruit bevat natuurlijke suikers en geef je met mate om overmatige suikerinname en mogelijke spijsverteringsproblemen te voorkomen. Verwijder altijd de zaden en pitten en snijd het fruit in kleine stukjes voordat je het aan je konijn geeft.
Wat mogen konijnen eten van fruit?
- appel
- peer
- banaan
- aardbei
- blauwe bes
- framboos
- watermeloen
- perzik
- ananas
- kiwi
- mandarijn
- papaja
- mango
- druiven
- granaatappel
Waarom eet je konijn keuteltjes?
Het lijkt misschien vreemd, maar het is eigenlijk compleet normaal en gezond voor konijnen om hun eigen keuteltjes te eten. Het op het eerste gezicht vreemde gedrag staat bekend als ‘coprofagie’. Konijnen halen belangrijke voedingsstoffen uit hun keuteltjes.
Konijnen zijn zogenaamde ‘hindgut fermenters’, wat betekent dat hun spijsverteringssysteem niet alle voedingsstoffen uit hun voedsel kan halen in 1 doorgang. Nadat hun voedsel door het spijsverteringskanaal is gegaan, komt het in de blinde darm terecht waar bacteriën helpen de vezels en andere onverteerbare stoffen af te breken.
- De bacteriën produceren belangrijke voedingsstoffen als bijproducten, zoals vitamines en eiwitten. De voedingsstoffen worden opgenomen in de wanden van de blinde darm en vormen zogenaamde ‘caecotrofen’.
- Caecotrofen zijn zacht en plakkerig. In tegenstelling tot de harde en droge keutels die we meestal associëren met konijnen, worden caecotrofen direct na ‘productie’ opgegeten. Konijnen krijgen de voedingsstoffen terug die het spijsverteringsstelsel tijdens de eerste passage niet volledig heeft geabsorbeerd.
- Het gedrag is dus een belangrijk onderdeel van de spijsvertering en voedingsopname van een konijn. Het helpt hen om alle beschikbare voedingsstoffen uit hun voedsel te halen en is natuurlijk, instinctief gedrag.
Als je merkt dat je konijn de caecotrofen niet opeet of als je abnormale keutels opmerkt, zoals zachte keutels die aan de vacht blijven plakken, kan dit een teken zijn van spijsverteringsproblemen. In dat geval is het raadzaam om een dierenarts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Het is belangrijk op te merken dat dagelijkse, harde keutels, die je overal in het konijnenverblijf ziet, niet bedoeld zijn om opnieuw gegeten te worden. Het zijn onverteerbare vezels en dienen als een manier om het spijsverteringskanaal van het konijn te reinigen.
Wat mogen konijnen niet eten?
Er zijn verschillende voedingsmiddelen die schadelijk kunnen zijn voor konijnen en die je daarom moet vermijden. We geven je een lijst van voedingsmiddelen die konijnen niet mogen eten:
- Avocado: Avocado bevat een stof genaamd persine, die giftig is voor konijnen en schade aan hun hart en longen kan veroorzaken.
- Ui en knoflook: Uien en knoflook bevatten stoffen die de rode bloedcellen van konijnen kunnen beschadigen en bloedarmoede kunnen veroorzaken.
- Chocolade: Chocolade bevat theobromine, een stof die giftig is voor konijnen en schade aan het zenuwstelsel en het hart kan veroorzaken.
- Noten en zaden: Sommige noten en zaden, zoals amandelen, pinda's en zonnebloempitten, kunnen verstoppingen veroorzaken en zijn moeilijk verteerbaar voor konijnen.
- Zuivelproducten: Konijnen zijn lactose-intolerant en ondervinden problemen om zuivelproducten, zoals melk, kaas en yoghurt, te verteren.
- Suikerrijke en vette voedingsmiddelen: Voedingsmiddelen, zoals snoep, koekjes, chips en gebak, zijn ongezond voor konijnen en veroorzaken gewichtstoename en spijsverteringsproblemen.
- Brood en granen: Hoewel kleine hoeveelheden brood geen directe schade veroorzaken, kan een teveel de spijsvertering van konijnen verstoren.
- Vlees en dierlijke producten: Konijnen zijn herbivoren en hun spijsverteringssysteem is niet geschikt om vlees en dierlijke producten te verwerken. Vleesconsumptie leidt tot spijsverteringsproblemen.
- Schadelijke planten: Er zijn verschillende planten die niet veilig zijn voor konijnen, zoals lelies, azalea's, narcissen en taxus. Zorg ervoor dat je konijn geen toegang heeft tot zulke planten.
Konijnen zijn echte herbivoren en eten enkel plantaardig materiaal. Het grootste deel van hun dieet bestaat uit hooi, maar daarnaast lusten ze ook wel wat groenvoer, kruiden, een beetje biks en af en toe een lekkere konijnensnack of een stukje fruit. Geef je konijnen de juiste porties en verhoudingen zodat je beste maatjes gezond blijven. Ontdek alles over starten met konijnen in onze gids!
Onze medewerkers staan steeds voor jou klaar in de winkel met gericht advies. Je vindt er alles wat je nodig hebt voor je dieren, de tuin en om heerlijke lekkernijen op tafel te toveren.