Van buitenkat naar binnenkat en omgekeerd? Alles wat je wil weten over de leefomgeving van je kat
Er zijn rasechte avonturiers die een flinke portie uitdaging niet schuwen, maar er zijn ook bankhangers die liever binnenblijven en zich heerlijk uitstrekken na het tiende welverdiende dutje van de dag. Neem alle handige adviezen door en ontdek of je van een buitenkat gemakkelijk naar een binnenkat kan gaan en vice versa.
Een perfect huisje voor je katten? Dat maak je met de juiste producten!
Klik door naar volgend onderdeel van dit artikel:
Beslissen in het begin: binnen- of buitenkat?
Sommige baasjes vinden het een fijn idee dat hun kat buiten kan gaan en staan waar ‘ie wil. Andere mensen houden hun huisdiertje liever binnen. In principe maakt het niet veel uit voor welke optie je gaat als je maar vanaf het begin een weloverwogen keuze maakt. Het is later namelijk een stukje moeilijker om vlot van een buitenkat naar een binnenkat te gaan en vice versa.
De kat is al lang een geliefd huisdier. In de jaren 50 van de vorige eeuw wordt de kattenbak populair en halen steeds meer katteneigenaren een exemplaar in huis. Katten blijven bijgevolg wat langer binnen en sommige mensen beslissen om hun huisdier altijd binnen te houden voor hun eigen veiligheid. Wat is nu dan eigenlijk de beste keuze? Er zijn aan beide opties enkele voor- en nadelen verbonden.
Buitenkatten zijn echte avonturiers. Ze hebben veel vrijheid, maar de buitenwereld brengt ook enkele risico’s met zich mee waar je als baasje rekening mee houdt. Wat zijn de belangrijkste risico’s?
- Ongelukken en verwondingen. Het verkeer is niet altijd even veilig voor je kat, maar het is ook mogelijk dat je kat een aanvaring heeft met andere dieren of met mensen.
- Vergiftiging. In de natuur komt je kat in aanraking met verschillende giftige stoffen. Je huisdier kan van een schadelijke plant eten, maar het is ook mogelijk dat je kat een vergiftigd prooidier vangt of iets eet waar gif in verwerkt zit.
- Ziekte en parasieten. Katten en andere dieren in de natuur dragen bepaalde ziektes en parasieten op elkaar over. Je kat kan zo in contact komen met het virus dat kattenaids veroorzaakt (FIV), maar ook met parasieten zoals vlooien, teken en wormen.
- Verdwijning. Katten raken weleens verzeild in benarde situaties. Ze raken per ongeluk opgesloten in tuinhuizen of garages, maar het is ook mogelijk dat iemand je kat meeneemt.
- Angst en stress. Schuwe en bange katten blijven het liefst van al gezellig binnen.
- Overlast en een verstoorde biodiversiteit. Buitenkatten graven in bloemenperkjes en doen er hun behoefte. Ze vangen ook dieren, zoals (beschermde) vogelsoorten, waardoor de stand van de soort uit balans raakt. Zeker in het broedseizoen van vogels, tussen maart en juli, hou je katten het best binnen.
Natuurlijk zijn er niet alleen maar nadelen en risico’s verbonden aan het buitenleven van een kat. Buitenkatten krijgen een gezonde portie uitdaging en lichaamsbeweging per dag, maar ook het sociaal contact met soortgenootjes is goed voor hun ontwikkeling. Het valt binnen het natuurlijke gedragspatroon van katten. Het leven buiten staat dichter bij het levenspatroon van hun voorouders.
Daarbovenop houden ze ongedierte op een afstandje van je huis en tuin. Ze krijgen daardoor ook veel mentale en fysieke uitdaging waardoor ze minder vaak ongewenst gedrag vertonen dat voortvloeit uit verveling en stress.
Binnenkatten houden van de veiligheid en geborgenheid van hun afgesloten territorium. Toch krijgen binnenkatten ook met enkele risico’s te maken die minder concreet zijn dan degene van buitenkatten. Wat zijn de belangrijkste risico’s voor binnenkatten?
- Verveling en frustratie. Je maakt de leefomgeving van je kat extra uitdagend met voldoende krabmeubels, kattenspeelgoed en eventueel katvriendelijke planten die het buitenleven nabootsen. Het is nodig om minstens een halfuurtje per dag met je huistijger te spelen.
- Overgewicht. Katten hebben doorgaans binnen minder beweging dan buiten. Je bent als baasje dus extra oplettend voor overgewicht bij je kat. Ga voor de juiste voeding in de correcte hoeveelheden en trek per dag wat tijd uit om je lieveling bezig te houden en jullie band te versterken.
- Angst voor verandering. Katten hechten veel waarde aan hun territorium. Als je bepaalde zaken verandert of geuren verwijdert door te poetsen, raakt je kat in de war. Het gebeurt weleens dat katten stress krijgen door de verandering en zelfs wat schuwer worden.
- Ongelukken in huis. Net zoals in de buitenwereld liggen er ook in huis enkele gevaren op de loer. Als je je huis katvriendelijk en veilig inricht, wordt de kans op een ongeluk wel significant kleiner. Let vooral op rondslingerende zaken die gevaarlijk zijn, zoals scherpe voorwerpen, en giftige kamerplanten.
- Ontsnapping. Helaas valt het soms voor dat binnenkatten ontsnappen langs open ramen en deuren. Een binnenkat heeft het moeilijker in de vrije natuur dan een ervaren buitenkat. De kat raakt gedesoriënteerd en vindt de weg naar huis moeilijker terug. Zo'n ontsnapping levert ook stress en angst op voor je huisdiertje.
- Krab- en bijtgedrag. De nagels scherpen is normaal gedrag bij katten. In de vrije natuur kiest je kat een boomstronk uit, maar binnen belanden er weleens nagels en scherpe tandjes in je meubelstukken en houtwerk. Je lost het op door voldoende krabmeubels te voorzien, maar ook met voldoende uitdaging en beweging.
Er zijn ook voldoende voordelen die je over de streep kunnen trekken om je kat toch binnen te houden. Ze lopen minder risico op ziektes en parasieten waardoor ze langer gezond blijven. Een binnenomgeving is in het algemeen ook een stukje veiliger dan de buitenwereld, omdat je er meer controle over hebt. Daarbovenop blijven je buren tevreden en jaagt je kat niet op weerloze diertjes.
Hoe laat je je kat veilig naar buiten?
Als je beslist om je kat naar buiten te laten, wil je dat natuurlijk met een gerust hart doen. Welke voorzorgsmaatregelen neem je en waar hou je rekening mee als je je kat naar buiten laat gaan?
- Als je je kat zelf wil laten beslissen wanneer ‘ie binnen- en buitengaat, installeer je een veilig kattenluikje. Je kiest zelf of je een klassiek luikje wil of eentje dat werkt met een magneet of op de microchip van je kat. Daarbovenop zijn er ook luikjes waarbij je kan instellen hoe ze opengaan: enkel naar binnen, enkel naar buiten of beide kanten. Laat je adviseren in een Aveve-winkel bij jou in de buurt.
- Katten houden van routine en dat komt goed van pas als je een buitenkat hebt. Roep je viervoeter ‘s avonds naar binnen om in huis of in de garage te slapen. ‘s Nachts zijn er meer zwerfdieren op pad en loopt je kat meer risico op een aanvaring. Daarbovenop kan het gebeuren dat je kat verblind raakt door de koplampen van een auto en zo per ongeluk op de baan belandt. ‘s Ochtends kun je je kat weer naar buiten laten.
- In de winter wordt het wat vroeger donker. Meet je kat een veilig halsbandje aan met een fluorescerend stukje en eventueel een belletje zodat ‘ie steeds opvalt in de omgeving. Een goed halsbandje zit niet te strak, maar ook niet te los zodat je kat nergens achter blijft haken. Er kan idealiter 1 vinger tussen. Controleer regelmatig of de halsband nog goed zit en niet in de huid snijdt. Hang eventueel een adreskokertje aan het bandje.
- Woon je naast een drukke weg? Hou je kat dan zeker binnen tijdens de ochtend- en avondspits. Lok je viervoetertje naar binnen door ‘m dan z’n maaltijden te geven. Denk ook nog eens goed na of het zeker een goed idee is om je kat naar buiten te laten gaan.
Het is sinds 1 november 2017 verplicht in België om je kat te laten registreren in de centrale databank CatID voor de leeftijd van 12 weken. De dierenarts zorgt voor de microchip, maar je bent zelf verantwoordelijk voor de correctheid van de registratiegegevens van je kat. Zo weet je zeker dat je kat altijd weer bij jou terechtkomt en niet wordt aangezien als een zwerfkat of verwilderde kat.
Het is in België verplicht om katten te laten castreren voor men ze verhandelt. De ingreep heeft vele voordelen als je je kat naar buitenlaat. De populatie van zwerfkatten blijft zo onder controle en gecastreerde katten gedragen zich ook een stukje rustiger. Ze zijn minder vecht- en reislustig en veroorzaken minder overlast (sproeien en ‘kattengezang’).
Je tuin veilig maken voor je kat
Wil je je kat buitenlaten, maar vind je de tuin al ver genoeg? Zorg dan voor een stevige en hoge omheining zonder gaten en spleten. Als je een kat hebt die heel graag klimt, kun je er best voor kiezen om ‘m met een tuigje en halsbandje voor katten buiten te laten. Maar je maakt ook gemakkelijk een afgesloten en veilige loopren voor je kat in de tuin.
- De omheining van de tuin is minimaal 1.80 meter hoog met een ‘afdakje’ dat je naar binnen richt en gemaakt is van stevig gaas. Zo voorkom je dat je beste vriendje ontsnapt. Zorg dat de palen stevig in de grond staan en graaf ze ver genoeg in.
- Als je gaas gebruikt, is een draaddikte van minstens 1,6 mm en een maaswijdte van maximaal 2,5 cm ideaal. Bij grotere wijdte kunnen katten vast komen te zitten met hun kopje. Zet het gaas boven en onder goed vast. Ga je voor een ren? Zorg er dan voor dat de ren ook vanboven goed is afgesloten.
- Zorg voor voldoende afleiding, zowel in de ren als in de tuin. Een kat die niets te doen heeft, kan ervoor kiezen om wat verder op verkenning te gaan. Zorg daarom voor een kleine klimboom, veilige uitkijkplekjes en voldoende speelgoed. Zet ook wat eten en vers drinkwater in de tuin of in de ren.
Heeft een buitenkat speciale voeding nodig?
Buitenkatten verbruiken hun energie op een andere manier dan binnenkatten dat doen. Ze hebben dus nood aan een aangepast voedingsschema. Heb je een kat die vaak in de tuin rondhangt, maar toch het liefst binnen is? Dan volstaat het om Optima+-voeding te geven voor binnenkatten. Een kat die echt buitenleeft, heeft nood aan voeding die is aangepast aan een actief leven.
Naast aangepaste voeding, zorg je er ook voor dat het voedingspatroon geschikt is voor je buitenkat. Een kat die vaak buiten is, komt de hele dag langs om kleine beetjes te eten terwijl je binnenkat de porties op een andere manier eet.
Kan je een kat houden op een appartement?
Het is prima mogelijk om een kat te houden op een appartement, ook als er een balkon aanwezig is. De grootte maakt op zich niet veel uit, maar je kat moet wel voldoende mogelijkheden hebben om zich terug te trekken – zeker als je meerdere katten in huis hebt. Het is daarom ideaal als het appartement beschikt over minstens 2 slaapkamers zodat je katten elk hun eigen ruimte hebben.
Je richt de omgeving van je kat steeds katvriendelijk in. Concreet betekent het dat het appartement veilig is voor je kat, maar dat er ook voldoende uitdagingen zijn in de vorm van krab- en klimmeubels en kattenspeelgoed. Je kan er ook voor kiezen om je kat op het balkon te laten onder jouw toezicht.
Katten kunnen goed klimmen. Daarom is het belangrijk dat je ervoor zorgt dat je maatje niet van je balkon kan. Hoe maak je een extra veilig balkon voor je kat?
Bestaat je balkon uit tralies of zit er onderaan een grote spleet tussen het paneel en de grond? Installeer dan een veilig beschermnet of een ander soort omheining. Je kan er ook voor kiezen om het hele balkon af te spannen van de reling tot aan het plafond, als dat mogelijk is.
- Verwijder hoge voorwerpen zodat je kat niet gemakkelijk op de reling klimt.
- Blijf steeds bij je kat in de buurt als je ‘m op het balkon laat rondlopen. Laat je kat nooit alleen.
- Zet geen planten neer die giftig zijn voor je kat. Ga voor katvriendelijke alternatieven.
Kan je van een buitenkat naar binnenkat gaan?
Als je een kat in huis neemt, is het belangrijk dat je meteen beslist of je ‘m buitenlaat of niet. Het is op latere leeftijd wat lastiger om plots de leefomgeving van je kat drastisch aan te passen. Toch is het niet onmogelijk om van een buitenkat een binnenkat te maken. Je maakt de omgeving dan wel extra uitdagend met veel krab- en klimmogelijkheden, maar ook met voldoende speeltjes.
Geef je kat voldoende tijd en ruimte om volledig te wennen aan de binnenruimte. Als je het oké vindt, is het mogelijk om je kat voorzichtig in de tuin te laten onder jouw toezicht. Baken de tuin af of laat je kat uit met een speciaal kattentuigje en een leibandje voor katten. Zo heeft je kat toch nog een deeltje vrijheid en proeft ‘ie nog steeds van het buitenleven.
- Niet iedere kat is geschikt om volledig binnen te houden. Jagen zit in de natuur van je kat en prikkelt ‘m om toch naar buiten te gaan. Of je kat al dan niet gelukkig kan zijn als ‘ie niet buiten mag, hangt af van het karakter en wat je huisdiertje gewend is.
- Als je een binnenkat wil, kies je het best voor een ras dat bekend staat om huiselijkheid. Perzen en ragdolls hebben bijvoorbeeld minder behoefte om naar buiten te gaan. Zij liggen liever binnen en spenderen het liefst zoveel mogelijk tijd met hun baasjes.
Als je kat vanaf kleins af altijd buiten geweest is, weet je diertje niet beter en is dat het vertrouwde leefgebied en territorium. Als je kat vroeger buiten mocht en nu plots niet meer, bestaat de mogelijkheid dat je maatje ongelukkig wordt en sneller verveeld raakt. Je houdt hier als kattenbaasje dus altijd genoeg rekening mee.
Kan je van een binnenkat naar buitenkat gaan?
Ook voor binnenkatten geldt dat het op latere leeftijd moeilijk is om hen vlot te laten wennen aan de buitenwereld. Binnenkatten zijn de veiligheid van je huis gewend waardoor een introductie met de wereld kan leiden tot veel stress en angst. Is je huistijger toch nieuwsgierig?
Wat zijn enkele handige tips om van een binnenkat een buitenkat te maken?
- Oefen eerst in de tuin en blijf bij je kat in de buurt als ‘ie de omgeving verkent.
- Laat je kat eventueel eerst naar buiten met een tuigje voor katten en leibandje.
- Roep je kat elke keer weer naar binnen om te eten, te spelen en uit te rusten.
- Laat je kat ‘s avonds binnen om te slapen.
- Installeer een kattenluikje voor wat meer zelfstandigheid.
- Ga eventueel voor een GPS-tracker die je kan raadplegen op je smartphone.
