Wanneer ga je snoeien in de tuin en moestuin? Tips, techniek en gereedschap
Met een goede snoeibeurt leeft je hele tuin weer op. Vind je snoeien ingewikkeld of eng? Met de juiste techniek en degelijk snoeimateriaal is snoeien een fluitje van een cent. In deze eenvoudige gids leer je de basis van het snoeien en voorzien we je van een handige snoeikalender.
Snoeien doe je met kwalitatief gereedschap:
In dit artikel ontdek je ...
Waarom is snoeien belangrijk?
Je hoorde vast wel eens de uitspraak: “snoeien doet groeien”. En dat klopt. Dankzij een snoeibeurt stimuleer je een plant vaak om nog beter te groeien. Daarnaast hebben planten, bomen en struiken in je tuin ook voor andere redenen vaak baat bij een snoeibeurt. Waarom ga je snoeien?
Snoeien in de tuin doe je om verschillende redenen:
- Soms groeien planten te uitbundig. Je snoeit ze dan om ze een beetje in te tomen.
- Planten die te groot worden overschaduwen soms andere planten waardoor deze niet meer genoeg zonlicht krijgen. Snoeien zorgt voor extra zonlicht waardoor de eens overschaduwde planten weer groeien.
- Je stimuleert de groei van bepaalde planten door ze te snoeien. Fruitbomen produceren bijvoorbeeld veel meer fruit na een snoeibeurt.
- Met snoeien verwijder je dode of zieke delen van planten. Je beschermt de plant en zijn buren door zieke delen zo snel mogelijk te verwijderen. Dode bloemen, bladeren en takken snoeien geeft je plant weer extra ruimte. Je plant steekt nu al de energie in het aanmaken van nieuwe stengels, bladeren en vruchten.
- Soms snoei je louter om esthetische redenen. Bijvoorbeeld om een haag of een struik de juiste vorm te geven.
Hoe moet je snoeien?
Hoe je snoeit is per plant, bloem of boom en per snoeischaar verschillend. Toch zijn er enkele richtlijnen die voor iedere snoeibeurt nuttig zijn. Houd steeds rekening met de noden van je plant. Gebruik je elektrisch snoeimateriaal? Volg dan goed de instructies.
Enkele basistechnieken om te snoeien:
- Snoei indien mogelijk net boven een knop.
- Knip de tak in een keer door, zo voorkom je dat de tak kneust of draait. Is de tak toch gekneusd of beschadigd? Snoei dan opnieuw wat lager om de beschadiging te verwijderen.
- Maak met een snoeizaag een ondiepe zaagsnede onder aan de tak om te voorkomen dat hij afscheurt.
- Zaag altijd van boven schuin naar beneden.
- Gebruik telescopische snoeigereedschap om gemakkelijk op moeilijk bereikbare plaatsen of in moeilijk bereikbare hoeken te geraken.
Twijfel je over hoe een bepaalde plant te snoeien of heb je nog vragen over snoeigereedschap? Vraag raad aan een medewerker bij Aveve. Onze medewerkers helpen je graag verder.
Snoeien met het juiste gereedschap
Snoeien doe je met degelijk snoeigereedschap. Kies steeds het juiste gereedschap voor de snoeiklus en houd het altijd schoon en scherp. Onderhoud je gereedschap goed. Reinig het na ieder gebruik met wat lauw water en ontsmet het met wat alcohol. Zo voorkom je dat je ziektes overbrengt van plant op plant. Wrijf je materiaal droog met een schone doek en berg het goed op.
Enkele aanraders snoeigereedschap:
- Papegaai snoeischaar: gebruik deze snoeischaar voor dunne, jonge en zachte takken van ongeveer 1 cm, waar je goed bij kunt.
- Aambeeld snoeischaar: dit is een handige snoeischaar voor dunne, oude en harde takken van ongeveer 3 cm dikte, die gemakkelijk te bereiken zijn.
- Takkenschaar en snoeizaag: gebruik een snoeizaag of takkenschaar voor takken die te dik zijn voor een papegaai- of aambeeld snoeischaar en moeilijk te bereiken zijn.
- Telescoop snoeigiraffe: een telescoop snoeigiraffe gebruik je om te snoeien op moeilijk bereikbare plaatsen, zoals in boomtoppen of juist dicht bij de grond. De totale lengte is 3 à 4 meter. Afhankelijk van de soort kun je de snoeigiraffe gebruiken voor takken tot 5 cm dik.
9 handige snoeitips
- Verwijder eerst dode en zieke takken. Knip nooit in zieke delen maar knip in het gezonde hout eronder en verwijder alle zieke en dode takken.
- Snoei daarna takken die elkaar kruisen of tegen elkaar schuren. Verwijder altijd de kleinste tak.
- Snoei het liefst bij droog weer. In een natte omgeving krijgen schimmels en ziektes meer kans om een snoeiwonde te infecteren.
- Ook bij vorst snoei je beter niet. Door de koude is er meer kans op schade via de snijwonden.
- Gebruik bij grote snoeiwonden eventueel een wondafdekmiddel. Dit 100 % natuurlijk middel beschermt de snoeiwond tegen uitdroging en het bevordert de genezing.
- Breng aangetast of besmet snoeiafval naar het containerpark of doe het in de GFT-container (niet op de composthoop).
- Gebruik scherp gereedschap. Met bot snoeigerief maak je geen nette snoeiwond. Een wonde moet zo recht en klein mogelijk zijn. Zo beperk je de kans op infecties.
- Ontsmet je snoeimateriaal. Heb je aangetaste takken uit een plant weggesnoeid? Ontsmet dan direct daarna je snoeischaar of -zaag met bijvoorbeeld bleekwater, ontsmettingsspray of een in alcohol gedrenkte doek. Dit voorkomt dat je daarna tijdens het snoeien gezonde planten besmet.
- Neem af en toe een stapje terug. Bekijk het geheel zo nu en dan even van een afstandje terwijl je bezig bent.
Snoeikalender: wanneer snoeien?
Wanneer ga je nu precies snoeien? Dat hangt natuurlijk af van welke struik, boom, heg of plant je snoeien wil. Houd ook rekening met het weer en de buitentemperatuur. Bekijk vooraf de weersvoorspelling.
- Snoei best niet als de temperatuur te hard schommelt.
- Snoeiwonden genezen beter en sneller als het niet te nat en te koud is. Snoei steeds bij droog weer.
- Snoei het liefst bij een temperatuur boven de 5 °C. Check ook even of er die week geen nachtvorst is.
- Voor je aan het snoeien gaat neem je best even een kijkje in de snoeikalender. Zo weet je precies wat je wanneer snoeien mag.
Wat snoeien in de winter?
In de winter houden veel bomen, struiken en andere planten een winterslaap. Planten in rust verbruiken niet veel. De sapstroom staat bijna helemaal stil dus je stoort de planten in de winter het minst. Snoeien in de winter heeft nog een voordeel: Je ziet de knoppen duidelijk zitten omdat er geen bladeren aan de takken hangen.
Als je snoeit in de winter kan je redelijk grote delen van de plant wegnemen zonder deze te beschadigen. Overdrijf niet, want je wil je plant ook niet schaden.
Let in de winter wel extra op met vorst en nat weer. Snoeien doe je best als het droog is en enkele dagen vorstvrij. Want nattigheid en vorst brengt een vlotte genezing van de snijwonde in het gedrang.
Wat snoeien in december?
- In december verwijder je best alle droge en dode takken van struiken en bomen.
- Snoei in december sierstruiken, heggen, rozen en kuipplanten.
- In de moestuin of serre snoei je druiven- braam- en kiwistruiken.
Wat snoeien in januari?
- Appel- en perenbomen mag je in januari snoeien.
- Snoei bomen zoals de knotwilg, walnoot, berk, esdoorn en kastanje in de winter, voor de sapstroom op gang komt. Zo vermijd je dat de bomen gaan bloeden.
- Ook leilinde snoeien in janauri gaat perfect.
- Dit is de laatste maand om je druivelaars te snoeien.
Wat snoeien in februari?
- In februari verwijder je afgestorven bloemstelen.
- Dit is de ideale maand om bladverliezende hagen en bladverliezende heesters te snoeien.
- Ook je appel-en perenbomen mag je in februari nog snoeien.
Wat ga je in het voorjaar snoeien?
Najaarsbloeiers snoei je best in het voorjaar. Als je ze voor de winterslaap snoeit raken ze te fel verzwakt, en dat is zonde.
Wat snoeien in maart?
- Snoei rozen, lavendel en vlinderstruik in maart.
- Ook laatbloeiende heesters en bomen mag je in maart nog snoeien. Denk bijvoorbeeld aan de kornoelje, wilg, trompetboom en vlier.
Wat snoeien in april?
- In april snoei je uitgebloeide heesters.
- Ook hagen zoals de taxus en conifeer mag je nu snoeien.
- Vaste planten snoei je ook in april. Bijvoorbeeld lavendel.
- In de moestuin snoei je mediterrane planten en kruiden zoals salie, tijm en vijg.
Wat snoeien in mei?
- In mei top je vaste planten die in de zomer bloeien. Zo geef je ze een extra groeistimulans. Bijvoorbeeld de boerenhortensia en Asters.
- In mei snoei je ook nog hagen zoals taxus, buxus.
- Steenvruchtenbomen zoals kersen, abrikoos en perzik snoei je in mei. Ook een jonge pruimenboom snoei je best in mei.
Wat snoeien in de zomer?
In de zomer staan veel planten in bloei. Bomen en struiken in bloei laat je vaak beter met rust. Wel mag je bij sommige planten snoeien om een tweede bloeiperiode te stimuleren. Denk bijvoorbeeld aan de Aster en de Helenium.
De zomer is de ideale periode om struiken te snoeien. Let wel op met wat je wegneemt van de plant. In de zomer verwijder je best geen te grote delen van je struiken en hagen. Jonge scheuten intoppen gaat wel.
Snoeien in de zomer heeft ook wel wat voordelen:
- Dankzij de mildere temperatuur genezen snijwonden sneller.
- Er bestaat minder kans op infectie van de snoeiwond.
- Je stimuleert de groei van nieuwe scheuten.
- Sommige bomen bloeden niet als je ze in de zomer snoeit, zoals bijvoorbeeld berk, noten en esdoorn.
Wat snoeien in juni?
- In juni verwijder je alle uitgebloeide bloemen.
- Snoei alle uitgebloeide heesters.
- Snoei hagen zoals bijvoorbeeld buxus in vorm.
- Ook pruimenbomen ouder dan 3 jaar mag je nu snoeien.
Wat snoeien in juli?
- In juli snoei je steenvruchtbomen zoals kers, kriek, abrikoos, perzik en pruim.
- Snoei hagen zoals beukenhaag in vorm.
- Snoei de takken van berk, esdoorn en notenboom lichtjes indien nodig. Voor een stevige snoeibeurt wacht je best tot het najaar.
Wat snoeien in augustus?
- Verwijder uitgebloeide bloemen zodat de energie gaat naar nieuwe scheuten en bloemen.
- Snoei vroegbloeiende vaste planten zoals lavendel.
- In de moestuin of serre geef je druivelaars een tweede snoeibeurt.
- Ook hagen zoals buxus en conifeer mag je in augustus snoeien.
Wat moet je snoeien in de herfst?
Veel planten, bomen en struiken hebben baat bij een snoeibeurt in het najaar. Vaste planten, hagen, heesters en bomen help je een handje door ze in de herfst kort te wieken. Fruitbomen, jonge struiken en houtachtige planten snoei je liever niet in de herfst.
Wat snoeien in september?
- Bramen en frambozen snoei je in september.
- Heb je je esdoorn, berk, kastanje of notenboom nog niet gesnoeid? Dan doe je dat best in september nog.
- In de moestuin snoei je nu de uitlopers van komkommers.
Wat snoeien in oktober?
- Oktober is de perfecte maand om al je kleinfruit te snoeien. Denk bijvoorbeeld aan rode bes, kruisbes, bosbes en zwarte bes.
- Snoei stam- en stokrozen zodat ze volgend seizoen weer goed groeien.
Wat snoeien in november?
- November is een hele goede maand om je fruitbomen te snoeien. De meeste bomen hebben al heel wat blad verloren. Zo zie je beter waar te snoeien.
- Snoei ook beschadigde takken van struiken en bomen.
- Bladverliezende heesters mag je ook in november snoeien.
Snoeien in de moestuin
De regels voor snoeien gelden trouwens niet enkel voor je tuin, maar ook gewassen in de moestuin en serre profiteren van een snoeibeurt. Enkele mooie voorbeelden van snoeien in de moestuin:
- Heb je te kwistig gezaaid? Verwijder dan enkele scheuten. Door scheuten uit te dunnen geef je de overgebleven plantjes voldoende ruimte om te groeien.
- Snoei je druivelaars in het voorjaar. Hierdoor stimuleer je de sapstroom.
- Tomatenplanten help je een handje bij de groei door ze op tijd te dieven. Door de scheuten in de okselknoppen te verwijderen komen er niet te veel tomaten aan de plant. De andere tomaten groeien nu steviger en beter.
- Verwijder bladeren die de groei belemmeren. Door op tijd bladeren weg te nemen krijgen je planten weer genoeg zonlicht om goed te groeien. Ook houd je de gewassen luchtig waardoor je schimmels weert.
- Snoei slecht uitziende takken en bladeren van gewassen meteen. Zeker bij risico op ziektes en plagen. Haal bijvoorbeeld bij aardappelen het loof weg als het geel wordt en afsterft. Ook kan je het loof een beetje uitdunnen zodat de bladeren na nat weer goed kunnen drogen. Zo heb je minder kans op de aardappelplaag.
Wat ga je wanneer snoeien? Een beknopte snoeikalender:
Maand | Wat ga je snoeien? |
|---|---|
januari | druiven leilinden berk, kastanje, walnoot, esdoorn, knotwilg fruitbomen zoals appel en peer |
februari | fruitbomen: appel, peer en kleinfruit afgestorven bloemstelen verwijderen bladverliezende hagen coniferen bosplantsoen zoals meidoorn, hazelaar, eiken en elzen bladverliezende heesters |
maart | rozen lavendel vlinderstruik laatbloeiende heesters en bomen |
april | uitgebloeide heesters hagen zoals taxus, liguster en conifeer rozen mediterrane planten en kruiden vaste planten zoals lavendel |
mei | buxus en taxus andere hagen steenvruchtbomen gazon maaien jonge pruimenboom |
juni | uitgebloeide bloemen verwijderen buxus snoeien gazon maaien pruimenboom en andere steenvruchtbomen |
juli | berk esdoorn notenboom beukenhaag pruimenboom en andere steenvruchtbomen gazon maaien |
augustus | uitgebloeide bloemen verwijderen buxus tweede snoeibeurt druivelaar hagen en coniferen lavendel gazon maaien |
september | bramen en frambozen berk, kastanje, esdoorn, notenboom kuipplanten jonge scheuten van lei-appel en lei-peer gazon maaien |
oktober | klimrozen en stokrozen kleinfruit zoals zwarte bes, rode bes, bosbes en kruisbes uitgebloeide stengels van vaste planten gazon minder vaak maaien |
november | fruitbomen beschadigde en zieke takken van struiken en bomen bladverliezende heesters |
december | droge takken van struiken en bomen |
Wat doe je met snoeiafval?
Snoeiafval van gezonde planten, struiken en bomen composteer je makkelijk zelf op je composthoop of in je compostbak. Haksel het snoeiafval fijn voordat je het in je compostbak steekt.
Heb je geen compostbak? Steek klein afval bij in de GFT- container. Grotere stukken plantafval en snoeiafval van zieke planten breng je naar het containerpark.
Heb je nog vragen over snoeiwerk of snoeigereedschap? Vraag raad over jouw tuin of moestuin aan onze medewerkers bij Aveve.
Onze medewerkers staan steeds voor jou klaar in de winkel met gericht advies. Je vindt er alles wat je nodig hebt voor je dieren, de tuin en om heerlijke lekkernijen op tafel te toveren.