Hondenziektes en -kwalen: symptomen & laten behandelen
Ook trouwe viervoeters worden helaas weleens ziek. Sommige hondenziektes komen vaker voor dan andere, maar het is steeds een goed idee om als hondenbaasje volledig op de hoogte te zijn. Zo herken je bekende en minder bekende hondenziektes en -kwalen zodat jullie meteen naar de dierenarts kunnen!
De beste verzorging voor jouw hond met de juiste producten!
Klik door naar volgend onderdeel van dit artikel:
- Vaccinatie & vaccinatieschema: waarom vaccinatie cruciaal is
- Hondenziekte of ziekte van Carré
- Hondsdolheid of rabiës
- Parvovirose
- Kennelhoest
- Hepatitis of leverziekte
- Ziekte van Weil of rattenziekte
- Diabetes of suikerziekte bij honden
- Ouderdomsverschijnselen
- Andere gezondheidsproblemen
- Medicatie aan je hond geven
Vaccinatie & vaccinatieschema: waarom vaccinatie cruciaal is
Door een vaccinatie of inenting maakt jouw hond antilichamen en afweercellen aan die bescherming bieden tegen ziekteverwekkers. Dit is heel belangrijk, omdat er in ons land enkele besmettelijke hondenziektes circuleren. Als je hond niet gevaccineerd is, zijn zulke ziektes ernstig en soms zelfs dodelijk. Waarom is vaccinatie nog meer cruciaal?
- Ook mensen zijn soms vatbaar voor enkele ziektes die honden krijgen.
- Met regelmatige vaccinaties komen bepaalde ziektes zelden tot nooit meer voor bij ons. Op termijn worden gevaarlijke ziektes volledig uitgeroeid.
- Zonder vaccinaties vermenigvuldigen ziektekiemen zich in sneltempo en worden erg veel dieren ziek.
Het is belangrijk om je hond naargelang de leeftijd en het type vaccinatie halfjaarlijks, jaarlijks of driejaarlijks te laten vaccineren. Zo bied je jouw viervoeter volledige bescherming tegen ziektes die soms ongeneeslijk zijn.
Puppy’s krijgen hun portie afweerstoffen mee via de moedermelk. Als puppy’s geen moedermelk meer drinken, daalt de natuurlijke immuniteit en worden ze gevoeliger voor ziektekiemen. Het is dus noodzakelijk om je pup in te enten om het afweersysteem een flinke boost te geven. Daarvoor volg je een handig vaccinatieschema voor honden.
Leeftijd | Vaccinatie |
|---|---|
6 weken | De fokker zorgt voor de eerste vaccinatie van je puppy. Inenting tegen hondenziekte Inenting tegen parvovirose Inenting tegen hepatitis |
9 weken | Als baasje zorg je voor de tweede vaccinatie van je puppy. Inenting tegen kennelhoest Inenting tegen rattenziekte, ook wel leptospirose of ziekte van Weil Tweede inenting tegen hondenziekte Tweede inenting tegen parvovirose Tweede inenting tegen hepatitis |
12 weken | Herhalingsvaccinaties om meer afweerstoffen te creëren Parvovirose Rattenziekte Hondenziekte Hepatitis Kennelhoest |
16 weken | Herhalingsvaccinaties Parvovirose Rattenziekte Hondenziekte Hepatitis Kennelhoest Eventueel: rabiës (hondsdolheid) - dit is belangrijk als jullie op reis gaan naar het buitenland. |
1 jaar | Het afweersysteem moet op jaarlijkse basis opnieuw gestimuleerd worden Vanaf 1 jaar jaarlijkse controle bij de dierenarts voor herhalingsinentingen (boostervaccinaties) Jaarlijks: rattenziekte en kennelhoest Driejaarlijks: parvovirose, hondenziekte, hepatitis en eventueel rabiës |
Vaccineren gebeurt altijd bij de dierenarts. Voor elke vaccinatie doet de dierenarts een grondige medische check-up van het gewicht, de oren, ogen, mond, tanden, lymfeklieren, vacht en de algemene toestand van je hond. Je dierenarts raadt jou ook aan om je pup eerst te laten ontwormen zodat het vaccin beter werkt.
Wat kost een vaccinatie voor een hond? Dat hangt volledig af van jouw dierenarts. In het algemeen betaal je tussen de € 30 en € 75 voor een consultatie met vaccinaties. Aarzel niet om dit op voorhand na te vragen bij de dierenarts. Zo krijg je altijd het juiste kostenplaatje mee!
Hondenziekte of ziekte van Carré
De hondenziekte (ziekte van Carré) wordt veroorzaakt door het zeer besmettelijke Canine Distemper-virus (CDV). Door de ziekte krijgen honden ontstekingen in de neus, luchtwegen, maag en darmen. In sommige gevallen tast het virus de hersenen en het zenuwstelsel aan. Het is dan mogelijk dat je viervoeter eraan overlijdt.
De hondenziekte komt niet vaak voor in België en Nederland, omdat de meeste dieren hun vaccinatie krijgen. Een gevaccineerd dier kan wel nog ziek worden, maar de klachten zijn vaak erg mild. Je hond wordt ziek als ‘ie besmette luchtdeeltjes inademt of door contact met besmet neus- en oogvocht, urine of uitwerpselen. Mensen krijgen de ziekte niet, want het virus is ongevaarlijk voor ons.
Hoe herken je de symptomen van de hondenziekte?
- Braken en diarree
- Weinig of geen eetlust
- Loopneus
- Hoesten
Sommige symptomen komen minder vaak tot zelden voor:
- Zwakke spieren
- Rondjes lopen
- Verlamming
- Evenwichtsproblemen
- Stijfheid
- Huidproblemen, zoals ontstekingen, puistjes en verdikking van de neusspiegel en voetzolen (hardpad disease)
Ga meteen naar de dierenarts als je merkt dat je hond vaak moet braken en last krijgt van diarree. De dierenarts vertelt jou met zekerheid of je hond besmet is met het virus.
Viervoeters die de hondenziekte hebben, genezen na een behandeling in de dierenkliniek. Je hond moet in quarantaine totdat alle symptomen weg zijn zodat ‘ie geen andere dieren besmet. Als je hond hersteld is, mag je viervoeter gedurende 4 weken geen contact hebben met andere honden die wat gevoeliger zijn voor ziektes.
Bij de hondenziekte komen meerdere symptomen kijken die de dierenarts apart behandelt. Jouw hond krijgt antibiotica voor bacteriële infecties en medicatie tegen de maag- en darmklachten en de hoest.
Hondsdolheid of rabiës
Hondsdolheid, ook wel rabiës genoemd, is een zeer ernstige virusinfectie die de hersenen aantast. Het virus sluimert soms een langere tijd in het lichaam en steekt pas op een later moment de kop op. Als je hond symptomen van rabiës vertoont, is het in alle gevallen te laat en is de ziekte fataal. Dit geldt ook voor mensen. Genezen van hondsdolheid is zo goed als onmogelijk.
Gelukkig komt hondsdolheid in België en Nederland niet voor door een streng preventiebeleid van de overheid. In delen van Afrika, Zuid-Amerika en Azië zijn er wel zoogdieren besmet. Ook in bepaalde delen van Europa zijn er wilde zoogdieren met hondsdolheid. Het rabiësvirus dat bij vleermuizen voorkomt, is nog een andere variant die net zo goed mensen treft.
De symptomen zijn na 2 à 8 weken zichtbaar bij honden. Als jouw viervoeter in de snuit gebeten is door een besmet dier, uiten de symptomen zich vroeger dan bij een beet in de staart. Het virus moet dan een langere afstand afleggen naar de hersenen. Wat zijn de symptomen van hondsdolheid?
- Koorts
- Gedragsveranderingen, zoals agressie en mensen aanvallen
- Slik- en ademhalingsproblemen
- Stuipen
- Vermageren
- Onzekere houding
- Schuwe honden zijn plots niet schuw meer
- Overmatig speeksel dat uit de bek loopt
- Niet meer kunnen drinken, zogenoemde ‘watervrees’
- Verlamming
- Coma
Een behandeling van rabiës is helaas niet mogelijk. Als de symptomen de kop opsteken, is het altijd te laat. Als je hond gebeten is door een dier met hondsdolheid, ga je onmiddellijk naar de dierenarts. Die maakt de wonde schoon en geeft je hond een boostervaccin.
Als je op vakantie vertrekt naar het buitenland, is het rabiësvaccin verplicht. Het vaccin biedt voldoende bescherming tegen het virus en laat je idealiter driejaarlijks opnieuw zetten bij je hond. Als jullie samen willen reizen, moet je wel rekening houden met bepaalde quarantaineregels die gelden. Dit kijk je gemakkelijk na op de website van de FOD Volksgezondheid
Parvovirose
Het zeer besmettelijke parvovirus veroorzaakt de ziekte parvovirose – kortweg parvo – die vooral puppy’s en jonge honden treft. Het is een levensbedreigende aandoening die leidt tot spijsverteringsstoornissen en in sommige gevallen zelfs de hartspier aantast.
Dierenartsen zien parvobesmettingen voornamelijk bij puppy’s van broodfokkers. Zij bekommeren zich niet om de juiste vaccinaties en stellen geld boven de gezondheid van hun dieren. Ook illegaal geïmporteerde puppy's uit het buitenland dragen weleens parvo mee.
Het parvovirus blijft tot wel 1 jaar actief in de omgeving. Je hond krijgt het door te snuffelen aan besmette dieren of plekken en door te drinken uit besmette drinkbakken. Dit gebeurt op plekken die niet voldoende gereinigd zijn en waar veel honden samenzitten. Een goede hygiëne is dus erg belangrijk om hondenziektes zoals parvo actief te bestrijden.
Wat zijn de symptomen van parvo bij honden?
- Sloomheid
- Koorts
- Geen eetlust
- Magerzucht
- Braken
- Waterdunne diarree, eventueel met bloed
- Bleke slijmvliezen
- Uitdroging
- Shockverschijnselen
Ga zo snel mogelijk naar de dierenarts als je vermoedt dat jouw hond besmet is met het parvovirus. Die test de ontlasting en kijkt of het om parvo gaat. Een snelle behandeling is cruciaal om de overlevingskansen van je rakker zo hoog mogelijk te houden.
Besmette honden moeten in quarantaine tot alle symptomen weg zijn. Je rakker krijgt een intensieve behandeling met gerichte medicatie, een infuus voor hydratie en soms zelfs plasma- of bloedtransfusies. Baasjes moeten hun huis uitgebreid en grondig ontsmetten bij contact met een parvopup. Dit om (her)besmetting te voorkomen. Je krijgt zelf geen parvovirose van honden.
Voorkomen is beter dan genezen, want het genezingsproces neemt soms lange tijd in beslag. Vaccinaties tegen parvovirose zijn nog steeds het beste middel om de symptomen zo mild mogelijk te houden.
Kennelhoest
Kennelhoest of hondenhoest wordt veroorzaakt door een bacterie die vaak toeslaat als de luchtwegen van je hond al geïnfecteerd zijn door een virus. De bacterie is van dezelfde soort als degene die bij mensen kinkhoest veroorzaakt. De ziekte is voor de meeste mensen ongevaarlijk. Als je chronische luchtwegproblemen hebt of een verzwakte weerstand, moet je wel goed uitkijken.
Kennelhoest komt vaak voor. Als je hond regelmatig in grote groepen met andere honden zit, is de kans op hondenhoest het grootst. Je viervoeter ademt besmette waterdruppeltjes in die het neusslijmvlies aantasten. Na 3 tot 10 dagen krijgt je hond last van symptomen van kennelhoest:
- Hoesten
- Niezen
- Omgekeerd niezen
- Kokhalzen
- Loopneus
- Traanogen
- Koorts
Hoewel de naam anders doet vermoeden, krijgt niet elke hond last van hoestbuien. Het is om die reden erg belangrijk om langs te gaan bij de dierenarts ter controle. Gezonde honden herstellen prima zelf van kennelhoest. Zij hebben dan voldoende rust in een warme omgeving nodig. Antibiotica is vaak niet nodig.
Sommige honden krijgen last van een ernstigere longontsteking. Je dierenarts kijkt dan wat de beste oplossing is. Het is daarbovenop ook belangrijk om andere hondeneigenaren in te lichten als jouw hond onlangs contact had met die van hen.
Hepatitis of leverziekte
Bij hepatitis is de lever van je hond ontstoken. Zo’n leverontsteking is in sommige gevallen acuut en in andere chronisch. Hepatitis bij honden wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een virus (CAV-1) en bij sommige rassen door een teveel aan koper in de lever. Andere rassen scheiden een teveel aan koper uit via de gal.
Het virus blijft 10-15 dagen na de besmetting actief in het speeksel en de ontlasting, maar overleeft tot meer dan 9 maanden in de urine. De ziekteverschijnselen zijn afhankelijk van het stadium van de hepatitis. Wat zijn de symptomen van virale hepatitis of leverziekte bij honden?
- Sloomheid
- Koorts
- Slechte eetlust
- Algehele malaise
- Diarree
- Braken
- Veel drinken
- Soms geel oogwit, tandvlees en slijmvliezen
Ga altijd langs bij de dierenarts als je vermoedt dat jouw hond aan hepatitis lijdt. Die test de urine, het bloed en de ontlasting op antilichamen. Je hond krijgt antibiotica om secundaire bacteriële infecties tegen te gaan en in sommige gevallen extra vloeistof of zelfs een bloedtransfusie bij eventuele bloedingen.
Hepatitis is in het algemeen niet dodelijk als de ziekte correct behandeld wordt. Het is wel mogelijk dat je hond leverschade oploopt die onomkeerbaar is. Hieraan kan je viervoeter overlijden. Een vaccinatie tegen hepatitis biedt nog steeds de beste bescherming tegen hondenziektes
Ziekte van Weil of rattenziekte
De ziekte van Weil kent meerdere benamingen. Men spreekt het vaakst over leptospirose, melkerskoorts of de rattenziekte, omdat ratten dit virus geregeld meedragen. Het is een zeer besmettelijke ziekte die nier- en leverfalen veroorzaakt. Ook mensen kunnen de ziekte van Weil krijgen.
In ons land in de ziekte zeldzaam door een goed vaccinatiebeleid. Honden lopen de ziekte op door contact met besmette wilde dieren, zoals ratten, maar ook met besmette paarden en zelfs runderen. Knaagdieren dragen de ziekte mee in de urine zonder zelf ziek te zijn terwijl je viervoeter zich er erg slecht door voelt.
Wat zijn de symptomen van de ziekte van Weil?
- Lusteloosheid
- Niet meer mobiel door spier- en gewrichtspijnen
- Slechte eetlust
- Braken en diarree, soms met bloed
- Gele slijmvliezen
- Beschadigde slijmvliezen (bek, ogen en geslachtsdelen)
- Koorts
- Hersenschade
- Veel drinken en plassen
- Geen urine meer produceren
De dierenarts behandelt de symptomen, zoals diarree, en geeft jouw hond antibiotica om secundaire bacteriële infecties tegen te gaan. Je hond wordt zo ook geen langdurige drager van het virus. Sommige viervoeters hebben een infuus nodig voor hydratatie. Het valt ook voor dat de nieren van bepaalde honden onomkeerbare schade hebben opgelopen.
Het vaccin tegen de ziekte van Weil bouwt de immuniteit van je hond op. Met een jaarlijks boostervaccin is hond het beste beschermd. Controleer ook steeds de kwaliteit van (stilstaande) waterbronnen (VL en WL) om je hond extra te beschermen en zorg ervoor dat je hond niet in contact komt met wilde knaagdieren.
Diabetes of suikerziekte bij honden
Als je hond diabetes of suikerziekte heeft, is de normale celwerking verstoord. Cellen zijn belangrijke bouwstenen van alle levende wezens op aarde. Een hond met diabetes maakt te weinig insuline aan, een hormoon dat zorgt voor de opname van suiker in de lichaamscellen. De cellen krijgen geen brandstof en het bloed krijgt een teveel aan suiker te verwerken.
Suikerziekte bij honden heeft een grote invloed op de levenskwaliteit van je viervoeter. Je hond wordt zwakker en heeft dagelijks insuline-injecties nodig in combinatie met een aangepast dieet. Een hond met onbehandelde diabetes wordt op een bepaald punt zo zwak dat ‘ie eraan overlijdt.
Er zijn2 verschillende soorten suikerziekte bij honden: diabetes insipidus & diabetes mellitus. Je dierenarts vertelt jou over welke soort het gaat en stelt een behandeling op maat voor. Wat zijn algemene symptomen die wijzen op diabetes bij honden?
- Lusteloosheid
- Algehele malaise
- Vaker slapen
- Langzamer bewegen
- Doffe vacht met kale plekken
- Vaker drinken
- Vaker plassen
- Overgeven
- Zoete geur
De dierenarts controleert je viervoeter en gaat via een urine- en bloedonderzoek na of je hond aan diabetes lijdt. Insuline-injecties en een aangepast dieet houden de suikerziekte stabiel. Bij diabetes insipidus stelt je dierenarts een alternatieve behandeling voor. Ze houden dan ook rekening met onderliggende oorzaken die invloed uitoefenen op de diabetes, zoals mogelijke tumoren.
Aarzel niet om uitgebreid advies te vragen aan jouw dierenarts. Zij vertellen jou exact wat je doet om je viervoeter toch een comfortabel leven te geven. Veel honden met diabetes hebben een fijn en actief leven.
Ouderdomsverschijnselen
Helaas wordt je lieve viervoeter elk jaar een beetje ouder. Je hond is een senior als ‘ie op 70%-80% van de verwachte levensduur van het ras zit. Kleinere rassen worden in het algemeen een beetje ouder dan grotere. De gemiddelde leeftijd waarop je hond senior wordt ligt rond het 7e-8e levensjaar.
Een oudere hond heeft wat meer nood aan medische controle. Het is aangeraden om jaarlijks een medische check-up te laten uitvoeren bij de dierenarts. Die vertelt jou ook of sommige ouderdomsverschijnselen in de hand worden gewerkt door een onderliggend probleem, zoals diabetes.
Hoe merk je dat je hond oud wordt?
- Grijze haren
- Doffe vacht
- Wratjes
- Haarverlies
- Minder alert
- Dementie
- Gewichtsafname of -toename
- Meer drinken en plassen
- Minder energie en lusteloosheid
- Moeilijk stappen door gewrichtsproblemen
- Stinkende vacht of onaangename geur uit de bek
- Sneller hijgen, hoesten en kortademigheid
- Gedragsveranderingen, zoals onrustig zijn en geen commando’s meer begrijpen
- Problemen met ogen, het hart, de nieren en voortplantingsorganen
Een oudere hond heeft, net zoals een puppy, opnieuw nood aan wat meer aandacht en liefde. Wat doe je om je seniorhond actief en fit te houden en sommige ouderdomskwalen te verlichten?
Hou rekening met de lichamelijke veranderingen van je hond, maar ook met eventueel ‘nieuw’ gedrag. Oudere honden worden weleens doof of krijgen moeite met hun zicht. Sommige honden begrijpen hun commando’s niet meer, omdat de normale hersenfunctie achteruit gaat.
- Hou je hond actief door regelmatig samen te spelen en wandelingen te maken. Bekijk wat er nog lukt voor je hond zodat jouw viervoeter zich niet bezeert. Beweging is goed voor het lichaam, maar ook voor de geest.
- Aangepaste voeding voor seniorhonden geeft de weerstand een boost en biedt jouw hond alle voedingsstoffen die nodig zijn op hogere leeftijd. Ga met je senior op controle bij de dierenarts die jou vertelt wat voor soort voedingsstoffen jouw hond precies nodig heeft.
- Wordt jouw hond wat zwaarder of valt jouw viervoeter juist erg veel af? Ga dan langs bij de dierenarts voor een aangepast eetschema. Het is niet goed voor de gezondheid van je hond om op eigen houtje te experimenteren met aangepaste porties. Soms heeft je viervoeter eerder nood aan andere voeding of vitaminesupplementen.
- Hou het vaccinatieschema van je hond in het oog en ga jaarlijks of driejaarlijks (naargelang de inenting) om een boostervaccin.
- De vacht van een seniorhond heeft wat extra liefde en aandacht nodig. Het is mogelijk dat de haren hun glans verliezen, er kale plekken ontstaan en de vacht een onaangenaam geurtje krijgt. Je rakker heeft vaker nood aan een wasbeurt met milde hondenshampoo en moet in sommige gevallen vaker geborsteld worden.
- Controleer het gebit van je seniorhond wat vaker dan gewoonlijk. De tanden worden brozer en moeten grondig gepoetst worden om tandvleesproblemen te voorkomen.
Onze verzorgingsproducten voor oudere honden
Andere gezondheidsproblemen
Honden krijgen naast de bekende hondenziektes ook soms last van andere vervelende kwalen die de gezondheid beïnvloeden.
- Blaasgruis door een verstoorde blaas- en nierfunctie
- Stress omdat het gewenningsproces niet vlot verloopt
- Parasieten, zoals de vaak voorkomende giardia-parasiet en vlooien
- Huidproblemen door ziekte of door slechte vachtverzorging
- Problemen met de tanden en het tandvlees door slechte mondhygiëne of ziekte
- Hotspots oftewel open wonden die ontstaan door overmatige jeuk
- De ziekte van Cushing is een hormonale aandoening waarbij de bijnieren te veel cortisol aanmaken. Je hond drinkt veel en moet vaker plassen. De ziekte treft voornamelijk honden van middelbare en hogere leeftijd, maar is in de meeste gevallen goed te behandelen.
- Maagdraaiing of maagtorsie waarbij de maag rond de as draait en de bloedvaten afknijpt.
Medicatie aan je hond geven
Het is niet altijd gemakkelijk om je hond de voorgeschreven medicatie toe te dienen. Geef niet te snel op. Je viervoeter heeft namelijk erg veel nood aan de medicijnen die ‘ie van de dierenarts krijgt. De juiste dosis, een goede opvolging én de duur van medicijnkuren respecteren zijn allemaal erg belangrijke aspecten in het genezingsproces van je hond.
Wat zijn trucjes om je hond gemakkelijker medicijnen te geven?
- Verstop de medicijnen in een portie natvoer of in een stukje vers vlees. Het is bij sommige medicijnen mogelijk om ze in kleine stukjes te breken zodat je hond het niet opmerkt dat er een pilletje in verstopt zit. Vraag na aan je dierenarts of dit mogelijk is.
- Leg de pil meteen in de bek door met duim en middelvinger de kaken een stukje te openen. Leg met je andere hand het pilletje zo ver mogelijk op de tong, sluit de mond en hou ‘m even gesloten. Blaas eventueel op de neus van je hond of wrijf over de keel zodat je viervoeter de neiging krijgt om te slikken.
- Gebruik eventueel een spuitje met wat water nadat je de pil op de tong hebt gelegd. Sommige pillen kan je vermalen en mengen met water waarna je ze op dezelfde manier toedient.
- Vraag hulp aan de dierenarts als het maar niet lijkt te lukken.
