Opuntia of schijfcactus: alles over verzorging
Ze noemen ‘m ook weleens “konijnencactus”. Dat heeft de Opuntia te danken aan de grappige manier waarop de schijven aan de cactus groeien. Soms lijken het net grote konijnenoren. Maar de cactus is nog beter bekend om de sappige vruchten die in de vrije natuur aan de schijven groeien. Ze zijn heerlijk zoet en sappig en lijken op vijgen, vandaar ook de bekende alias: vijgcactus.
Ook zonder vruchten is de schijfcactus de moeite waard. Onder z’n ruwe bolster schuilt een heel gemakkelijke plant die je beloont met mooie, geeloranje bloemen. Je hoeft er zelfs nauwelijks iets voor te doen.
Met de juiste verzorging voelt de schijfcactus zich goed bij jou in huis.
In dit artikel ontdek je ...
- De Opuntia of schijfcactus, een prachtige prikker met een zachte kern
- Waar plaats je jouw Opuntia?
- Hoeveel water geef je jouw vijgcactus?
- Welke voeding heeft een schijfcactus nodig?
- Kan je een Opuntia stekken?
- Je Opuntia verpotten doe je zo
- Gaat jouw vijgcactus in bloei?
- Help, mijn Opuntia heeft last van...
- Waarom een vijgcactus in huis halen?
De Opuntia of schijfcactus, een prachtige prikker met een zachte kern
Oorspronkelijk komt de Opuntia uit Mexico waar sommige exemplaren uitgroeien tot stevige jongens van wel 5 meter hoog. Gelukkig bestaat de vijgcactus in alle maten, zo vind je altijd wel een schijfcactus die bij je past.
Er bestaan 2 verschillende versies van de Opuntia, ééntje met stekels en ééntje zonder. De Opuntia zonder stekels kweekt men speciaal op die manier. Allebei de versies zijn leuk om naar te kijken en beiden geven mooie bloemen. Bij de verzorging van de stekelige versie let je een beetje extra op zodat je je niet prikt aan de kleine haartjes van de plant.
Je herkent de vijgcactus aan de platte schijven die willekeurig aan de stam groeien. Ze zijn begroeid met kleine kussentjes waaruit al dan niet stekelige haartjes groeien.
Andere weetjes over de schijfcactus:
- De vijgcactus behoort tot de familie Cactaceae, of de cactusfamilie. Een sterke plantensoort die met een tikkeltje liefde al tevreden is.
- Omdat de cactus zo weinig verzorging nodig heeft en bijna alle weersomstandigheden aan kan, staat de plant symbool voor onconditionele liefde. Maar ook voor warmte en bescherming.
- De vruchten doen een beetje aan vijgen denken, vandaar ook de bijnaam vijgcactus. Ze zijn bijzonder voedzaam, sappig en zoet.
- In Centraal- en Zuid-Amerika gebruikt men de schijfcactus als een soort natuurlijke prikkeldraad om weiden af te zetten.
- Op de Opuntia vind je vaak de Cochenille-schildluis terug. Dit beestje gebruikt men om rode kleurstof van te maken, wat op zijn beurt verwerkt wordt in make-up en voeding.
Waar plaats je jouw Opuntia?
Jouw vijgcactus is een echte zonneklopper. Wil jij dat je plant groot wordt? Zet je cactus dan op een plaats met veel natuurlijk daglicht en veel zon. Het is ook niet erg als je schijfcactus op een plaats met wat meer schaduw staat, dan wordt de plant alleen wat minder groot.
- Het liefst van al staat jouw cactus enkele uren per dag in de zon.
- Een plaatsje met veel natuurlijk daglicht zorgt ervoor dat je plant beter groeit.
- Zet je cactus op een plaatsje uit de tocht. Bij te veel tocht laat de cactus zijn schijven los.
- In de zomer je vijgcactus buiten een plek geven in de zon is geen probleem. Zet de plant wel uit de wind.
- Een Opuntia in de winter buiten houden is niet zo’n goed idee. Vanaf de temperaturen onder nul gaan krijgt de plant het wat lastig. Zet je de plant toch buiten, zet de cactus dan onder een afdak. Zo voorkom je dat de bodem te nat wordt.
Op zijn natuurlijke standplaats is het meestal lekker warm, maar het kan er bepaalde seizoenen ook flink wat kouder zijn. Het best staat de schijfcactus in de zomer wat warmer (rond de 20°C°) en in de winter enkele graden kouder (minimum 10°C).
Hoeveel water geef je jouw vijgcactus?
Cactussen hebben niet veel water nodig om te overleven. In de natuur groeien ze ook het best in een droog klimaat. De hoeveelheid water die je plant nodig heeft, hangt af van je cactus zelf. Een grotere plant heeft meer water nodig dan een kleine cactus. Een plant in de zon heeft meer water nodig dan een plant in de halfschaduw.
Eigenlijk is een vijgcactus water geven heel gemakkelijk:
- In de zomer geef je de plant 1 x om de 2 weken een scheut water.
- Laat de kluit opdrogen tussen 2 gietbeurten in.
- In de winter is 1 x in de maand water geven voldoende.
Je cactus houdt absoluut niet van natte voeten, hierdoor krijg je wortelrot waardoor je plant niet meer in staat is om water op te nemen. Zorg dus steeds voor een goede drainage en geef water in kleine hoeveelheden.
Welke voeding heeft een schijfcactus nodig?
Van de lente tot eind zomer is de schijfcactus het actiefst. In deze periode verbruikt de plant de meeste energie om te groeien, bloemen te vormen en vruchten te produceren. Je helpt je Opuntia hierbij door de bodem van wat extra voedingsstoffen te voorzien.
Geef je vijgcactus in de lente en zomer universele meststof, meststoffen voor cactussen of meststofstaafjes om de groei te stimuleren.
Kan je een Opuntia stekken?
Een vijgcactus stekken is heel eenvoudig. Kies als moederplant een volgroeide, gezonde plant uit die meerdere schijfjes heeft of haal enkele schijfjes van verschillende planten. Zo heeft je moederplant minder wondjes om te helen. Meerdere stekken geven ook meer kans op succes.
Voor je gaat stekken:
- Draag steeds handschoenen wanneer je een Opuntia stekt. De cactus is bedekt met ontelbare stekelige haartjes die in je huid blijven zitten en irriteren.
- Bescherm je planten door messen, scharen en kniptangen steeds te desinfecteren voor en na gebruik. Zo breng je geen virussen, bacteriën, schimmels of ander ongedierte over van plant op plant.
Zo ga je te werk:
- Snij enkele schijfjes los dicht tegen de moederplant.
- Laat de stekken enkele dagen rusten zodat het vocht uit de snijwonde voldoende kan opdrogen.
- Steek de stekken in potten gevuld met potgrond voor cactussen of in stekgrond. Steek de bladstek net onder het zand en duw zachtjes aan.
- Geef je stek heel af en toe water. Zorg dat de potgrond goed opdroogt tussen gietbeurten in. Anders heb je de kans dat je stek te nat wordt en gaat rotten.
- Zet de bladstekken op een lichte, warme plaats en heb geduld. Na een tijdje groeien er wortels uit de bladstek en is je plantenfamilie een nieuwe vijgcactus rijker.
Ben je op zoek naar meer planten die gemakkelijk stekken?
- Kies dan bijvoorbeeld voor de Monstera.
- Of kies bijvoorbeeld voor de Chlorophytum of graslelie.
Je Opuntia verpotten doe je zo
Wanneer je schijfcactus te groot wordt voor z’n pot is het tijd om ‘m te verpotten. Meestal doe je dit om de 2 jaar. De ideale periode om je cactus te verplanten is in de lente. Je plant heeft nu voldoende kracht om goed te helen van eventuele beschadiging aan de wortels.
- Geef de wortels van je cactus de ruimte om verder te groeien door een pot van 1 à 2 maten groter te kiezen dan de huidige pot.
- Cactussen gedijen het best in potgrond die een beetje zanderig is. Kies daarom steeds potgrond speciaal voor cactussen. Je cactus is dan meteen voorzien van de juiste voedingsstoffen om goed te kunnen verder groeien.
Je Opuntia komt oorspronkelijk uit een droog en warm klimaat. De cactus heeft dus het liefst van al droge voeten. Help je plant door een goede drainagelaag onderaan in de pot aan te brengen. Een laag hydrokorrels of kleigrondverbeteraar zorgt ervoor dat overtollig water zich niet ophoopt op de bodem van je pot. Een goede oplossing om wortelrot tegen te gaan dus.
Gaat jouw vijgcactus in bloei?
De Opuntia is een bijzondere cactus. In de vrije natuur groeit de plant enorm goed. Er bestaan echt hele grote exemplaren van enkele meters hoog. Maar ze komen eigenlijk in alle formaten voor. Wat zo leuk is aan deze cactus zijn de schijven die op een heel eigenzinnige manier groeien.
- Vooral in de vrije natuur zie je aan de rand van de schijven bloemen en vruchten verschijnen. Onder ideale omstandigheden geniet je ook in je woonkamer van mooie bloemen.
- In de lente en/of de zomer komen de bloemen van de vijgcactus in bloei. De mooie bloemen zijn vaak geel van kleur maar er bestaan ook bloemen in tinten oranje, zachtroze en rood.
Dat de Opuntia in je huiskamer vruchten krijgt is eerder zeldzaam, maar het kan. De vruchten zijn ovaal van vorm, hebben stekels en zijn oranje van kleur. Wil je graag een keertje proeven? Dat mag, want de vrucht is een bom aan vitaminen, mineralen en vezels. De smaak heeft een beetje weg van een peer, vandaar de bijnaam “Prickly Pear”.
- In het begin kleuren de vruchten groengeel. Naargelang ze rijpen veranderen ze eerst naar oranje en daarna naar roodpaars. Hoe donkerder de vrucht, hoe rijper ze is.
- De zoete vruchten verschijnen aan de schijven als de bloemen uitgebloeid zijn.
Heb je volgende zomer graag opnieuw bloemen? De beste manier om dit in de hand te werken is door je cactus in de winter op een donkerdere en koelere plaats te zetten. Je geeft de plant nu minder water en geen extra voedingsstoffen. Dit stimuleert de herbloei.
Een vijgcactus hoeft niet gesnoeid te worden. Heeft je plant last van verkleurde of lelijke schijven, dan mag je de natuur een handje helpen door ze weg te snijden met een ontsmet mes. Nu verspilt de plant geen energie meer aan de afstervende schijf en is er plaats voor gezonde nieuwe schijven.
Ben je eerder op zoek naar een plant die wel bloemen geeft?
- Kies dan bijvoorbeeld voor de Cyclamen.
- Of kies dan bijvoorbeeld voor de Gerbera.
Help, mijn Opuntia heeft last van...
Eerste hulp bij problemen met dit handige schema. Waar heeft jouw plant last van?
Mijn plant heeft last van... | De oplossing is... |
|---|---|
gele vlekken | • Je plant heeft te lang in de felle zon gestaan en is verbrand. • Zet je plant op de middaguren uit de felle zon. |
bruine vlekken | • Je plant krijgt te veel water. • Geef je cactus kleinere hoeveelheden water en wacht met je volgende gietbeurt tot de potgrond is opgedroogd. |
afvallende schijven | • Je plant staat op een plaats met te veel tocht of wind. • Zet je cactus op een plaatsje uit de tocht. |
zwarte bladpunten | • Je cactus krijgt te veel water. • Knip de lelijke punten weg met een ontsmette schaar en geef je cactus minder water. • Wacht tot de potgrond is opgedroogd tussen 2 gietbeurten in. |
ongedierte | • Haal een gepast bestrijdingsmiddel in huis. |
Waarom een vijgcactus in huis halen?
Er zijn vele goede redenen om voor een vijgcactus te kiezen. Ze zijn zo gemakkelijk in onderhoud en geven je jaar op jaar mooie bloemen. Het enige wat de plant vraagt is
- een beetje zon
- af en toe wat water
- in de groeiperiode een heel klein beetje extra voeding.
Wat de Opuntia zo speciaal maakt is de manier waarop de schijven en bloemen groeien. Ze zijn allemaal even eigenzinnig en verschijnen waar ze maar willen. Dit maakt elke plant uniek. Een mooie plant dus die zeker een plaatsje op jouw vensterbank verdient.
Voor meer advies over de leukste kamerplanten moet je bij Aveve zijn. Kom langs bij 1 van onze Aveve winkels bij jou in de buurt en haal alles in huis om jouw planten te laten floreren.
